تفاوت رنگ روغنی با انواع اکریلیک چیست؟[مزایا، معایب و کاربردهای آنها]

رنگ روغنی و رنگ اکریلیک جزء پر مصرف ترین رنگ های ساختمانی به شمار می آیند. این رنگ ها کاربرد ویژه ای در صنعت ساختمان دارند و در انواع مختلف با طیف های متنوع مورد استفاده قرار می گیرند.

حال، در این نوشته از ساختمانچی قصد داریم شما را با ویژگی ها و تفاوت های بین این دو رنگ آشنا نمائیم. اطلاع از خصوصیات این دو رنگ شما را در انتخاب رنگ مناسب برای رنگ آمیزی ساختمان یاری می نماید. با ما همراه باشید.

رنگ روغنی

رنگ روغنی یکی از انواع رنگ‌ های پرکاربرد در صنعت نقاشی و دکوراسیون است که به دلیل ویژگی‌ ها و مزایای آن، جایگاه ویژه‌ای در میان انواع رنگ‌ ها دارد. این رنگ به واسطه ترکیب پایه روغنی‌اش، خواص منحصر به فردی ارائه می‌ دهد که در ساخت و ساز و طراحی داخلی مورد استفاده قرار می‌ گیرد.

ترکیبات

رنگ روغنی معمولاً از ترکیب رنگدانه‌ ها، روغن (عموماً روغن کتان یا روغن سویا) و مواد افزودنی تشکیل شده است. روغن به عنوان حلال کار می‌ کند و به رنگ اجازه می‌ دهد تا به خوبی روی سطوح پخش شود.

ویژگی‌ رنگ های روغنی

• دوام و مقاومت: رنگ‌ های روغنی عمدتاً دارای مقاومت بالایی در برابر شرایط جوی، آب و رطوبت هستند.
• درخشش: این رنگ‌ ها معمولاً با درخشندگی خاصی همراهند که به زیبایی نهایی پروژه می‌ افزاید.
• زمان خشک‌ شدن: معمولاً زمان خشک شدن رنگ روغنی از رنگ‌ های آکریلیک بیشتر است و ممکن است چند ساعت تا چند روز به طول بینجامد، بستگی به شرایط جوی و نوع رنگ دارد.
• قابلیت پوشش‌ دهی: به دلیل غلظت بالای رنگدانه‌ ها، توانایی پوشش‌ دهی بالایی دارند.

مزایای رنگ روغنی

• مقاومت در برابر آب: به دلیل خاصیت آب‌گریزی، در مکان‌ هایی با رطوبت زیاد مناسب است.
• ظاهر مجلل: رنگ روغنی جلوه‌ای لوکس و شیک به فضا می‌ دهد.
• دوام و پایداری: نسبت به خراش و آسیب بسیار مقاوم است و طول عمر بالایی دارد.
• قابلیت تمیزکاری: با استفاده از حلال‌ های مناسب، می‌ توان مانند رنگ‌ های اولیه بر روی آن کار کرد.

معایب رنگ های روغنی

• زمان طولانی خشک شدن: برای پروژه‌ های فوری مناسب نیست و زمان زیادی برای خشک شدن لازم دارند.
• ضرورت استفاده از حلال: برای رقیق کردن و تمیز کردن ابزارها به حلال‌ هایی مانند تینر نیازمندند که ممکن است خطرناک باشند.
• بوی نامطلوب: رنگ روغنی معمولاً دارای بوی قوی است که ممکن است در فضاهای بسته ایجاد مشکل کند.
• خطرات محیطی: در برخی موارد، رنگ‌ های روغنی ممکن است حاوی ترکیبات آلی فرار (VOC) باشند که به محیط زیست آسیب می‌ زند.

کاربردهای رنگ روغنی

• نقاشی داخلی: به عنوان پوشش دیوارها، سقف‌ ها و مبلمان مورد استفاده قرار می‌ گیرد.
• نقاشی خارجی: برای رنگ‌ آمیزی نمای ساختمان‌ و درب‌ ها گزینه‌ای مناسب است.
• پوشش‌ های چوبی: برای چوب‌ های خارجی، مانند نرده‌ ها و درختان، به دلیل مقاومت در برابر عوامل جوی استفاده می‌ شود.
• وسایل فلزی و مکانیکی: پوشش تجهیزات و ابزارآلات برای جلوگیری از زنگ‌ زدگی.

نکات مهم استفاده از رنگ روغن

• آماده‌سازی سطوح: قبل از رنگ‌ زنی، سطح موردنظر باید به خوبی تمیز و عاری از چربی و آلودگی باشد.
• انتخاب قلم‌موی مناسب: انتخاب قلم‌موی مناسب برای کاربرد مورد نظر بسیار مهم است.
• رعایت شرایط جوی: هنگام رنگ‌زنی در فضای بیرونی، شرایط جوی (دما و رطوبت) را در نظر بگیرید تا کیفیت رنگ بهینه باشد.

رنگ اکریلیک

رنگ اکریلیک نیز از پرکاربردترین رنگ‌ ها در هنر و صنایع دستی است که از ترکیب رنگدانه‌ های آلی یا غیرآلی با رزین اکریلیک به‌ دست می‌ آید. این رنگ‌ ها به دلیل ویژگی‌ های خاص خود، محبوبیت زیادی دارند. در زیر ویژگی‌ ها، کاربردها، مزایا و معایب رنگ اکریلیک را بررسی می‌ کنیم:

ویژگی‌ های رنگ اکریلیک

1. پایه آب: رنگ‌ های اکریلیک بر پایه آب هستند و به راحتی با آب قابل رقیق شدن و تمیز کردن هستند.
2. خشک شدن سریع: این رنگ‌ ها به طور معمول در کمتر از یک ساعت خشک می‌ شوند، که موجب تسریع در فرایند نقاشی می‌ شود.
3. دوام بالا: رنگ‌ های اکریلیک پس از خشک شدن، در برابر آب، نور و سایش مقاوم می شوند.
4. غنی از رنگدانه: رنگ‌ های اکریلیک معمولاً رنگدانه‌ های باکیفیتی دارند که رنگ و پوشش قوی‌ تری ارائه می‌ دهند.
5. مناسب برای سطوح مختلف: این رنگ بر روی سطوح مختلف مانند بوم، کاغذ، چوب، فلز و دیوار قابل استفاده است.

مزایای رنگ های اکریلیک

• غیر سمی: نسبت به بسیاری از رنگ‌ های صنعتی دیگر، رنگ‌ های اکریلیک غیرسمی و بی‌خطرتر هستند.
• انعطاف‌ پذیری: به راحتی می‌ توان از تکنیک‌ های مختلفی مانند رنگ‌آمیزی ترکیبی، شستشوی رنگ و… استفاده کرد.
• رنگ‌ های شفاف و غلیظ: این رنگ‌ ها می‌ توانند به صورت شفاف و یا به صورت غلیظ و مات عمل کنند.

معایب رنگ های اکریلیک

• خطر ترک خوردن: در برخی موارد، رنگ‌ های اکریلیک به دلیل خشک شدن سریع می‌ توانند ترک بخورند.
• درخشندگی: برخی از رنگ‌ های اکریلیک ممکن است پس از خشک شدن دارای درخشندگی زیاد باشند که ممکن است به ذائقه برخی هنرمندان خوش نیاید.
• نیاز به مهارت: برخی تکنیک‌ ها ممکن است نیاز به تجربه و مهارت کافی داشته باشند.

کاربردهای رنگ اکریلیک

• هنرهای تجسمی: هنرمندان زیادی از رنگ اکریلیک برای نقاشی روی بوم و کاغذ استفاده می‌ کنند.
• دکوراسیون داخلی: برای رنگ‌ آمیزی دیوارها و ایجاد اثرات خاص در دکوراسیون داخلی به کار می‌ رود.
• صنایع دستی: رنگ اکریلیک در ساخت کارهای دستی و هنری مانند ساخت جواهرات و مجسمه‌ نیز استفاده می‌ شود.
• مدل‌ سازی و ماکت‌ سازی: این رنگ در مدل‌ سازی، به‌ خصوص در مدل‌ های مینیاتوری، بسیار محبوب است.

نکات مهم استفاده از رنگ اکریلیک

• قبل استفاده از رنگ اکریلیک، سطح کار را به خوبی تمیز کنید.
• می‌ توانید از مداد طراحی برای ایجاد طرح اولیه بر روی سطح خود استفاده کنید.
• برای رقیق کردن رنگ می‌ توانید از آب یا مدیوم‌ های مخصوص رنگ اکریلیک استفاده کنید.
• پس از اتمام کار، ابزارها و براش‌ ها را فوراً با آب بشویید تا خشک و خراب نشوند.

تفاوت رنگ روغنی با رنگ اکریلیک

• تینر یا نفت به عنوان حلال رنگ های روغنی استفاده می شود، اما آب حلال رنگ اکریلیک است.
• رنگ های روغنی به علت ترکیبات شیمیایی به کاررفته در آن ها دارای بو هستند، اما رنگ های اکریلیک فاقد بو می باشند.
• رنگ اکریلیک به سرعت خشک می شود و می توان روی آن لایه های دیگر زد.
• رنگ اکریلیک فاقد مواد شیمیایی است و از این رو سلامتی انسان را به مخاطره نمی اندازد. رنگ روغنی در طولانی مدت تولید سرب می کند و منجر به بیماری می شود.
• رنگ اکریلیک در آب حل می شود، از این رو برای پوشش سطوح فلزی و چوبی ساختمان مناسب نمی باشد.
• قلم موی رنگ روغنی به راحتی با آب تمیز نمی شود و باید از حلال هایی نظیر تینر برای تمیز کردن و شستشوی قلمو استفاده نمود. در مقابل، رنگ اکریلیک حلال در آب است و قلموی آغشته به این رنگ را می توان راحت شستشو داد.
• رنگ اکریلیک وقتی خشک می شود تیره تر می شود، از این رو هنگام استفاده از این رنگ ها باید دقت کرد رنگی که کمی روشن تر است، انتخاب شود. رنگ های روغنی قبل و بعد از خشک شدن همان رنگ اولیه را دارند و تیره نمی شوند.
• وقتی رنگ اکریلیک خشک شد، دیگر نمی توان آن را تغییر داد، اما رنگ روغنی را می توان با استفاده از مدیوم ها تغییر داد.
• رنگ روغنی بعد از حاضرسازی سطح و زیرکاری مناسب اجرا می شود. رنگ اکریلیک به طور مستقیم روی سطوح قابل استفاده است.
• شفافیت و براقی رنگ های روغنی در برابر رنگ های اکریلیک بیشتر است.
• لکه هایی که بر روی دیوارهای رنگ روغن ایجاد می شوند راحت تر از دیوارهای رنگ اکریلیکی پاک می شوند.

نکات پایانی

هنگام بازسازی و تعمیر یک فضا راهکارهای بسیاری قابل اجرا هستند؛ از جمله برداشتن دیوار، تغییر مکان قرارگیری پنجره ها، کناف کاری سقف، تغییر کفپوش و دیوارپوش.

اگر در یک ساختمان امکان اعمال این تغییرات وجود داشته باشد صاحب خانه بسیار خوش شانس است، اما در صورت عدم ایجاد چنین تغییراتی می توان از ترفند رنگ آمیزی برای تغییر و تحول اساسی استفاده نمود.

رنگ آمیزی و حقه های بصری تغییر شگرفی در فضا ایجاد می کنند و از نظر روانشناسی نیز اثرگذار هستند. رنگ شکل ظاهری فضا و معماری آن را را بر هم می زند و آن را به گونه ای متفاوت به نمایش می گذارد.

رنگ‌ها در طیف های روشن تا تیره هم در دکوراسیون داخلی و هم در نمای ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند و از قابلیت های ویژه برخوردار هستند.

دنیایی که در آن زندگی می کنیم متشکل از هزاران رنگ با توناژهای متفاوت است. هر کدام از این رنگ ها از مواد مختلف تشکیل می شوند و با توجه به خصوصیات و ویژگی های خود کاربرد متفاوتی دارند.

برای دستیابی به زیبایی بصری، تاثیر محیطی خوب و کارکرد مناسب آشنایی با رنگ ها اهمیت ویژه ای دارد. ما در این نوشته به معرفی و مقایسه دو تا از مهم ترین رنگ های ساختمانی پرداختیم.

امیدواریم مطالعه این نوشته نکات مفیدی را در این خصوص در اختیار شما کاربران همیشگی ساختمانچی قرار داده باشد. در صورت تمایل نظرات خود را در این باره با ما در میان بگذارید.