دیوار باربر چیست؟

دیوارها بر اساس نوع عملکرد به دو دسته تقسیم بندی می شوند: دیوار باربر و دیوار غیر باربر. آن چه که در این مطلب از ساختمانچی به بیان آن خواهیم پرداخت، معرفی دیوار باربر و آشنایی با ویژگی های آن می باشد. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.

دیوار باربر

دیوار باربر به دیواری اطلاق می شود که علاوه بر وزن خود، وزن طبقات بالایی قرارگرفته بر روی آن و وزن سقف ها را نیز تحمل می کند و آن را به فونداسیون ساختمان انتقال می دهد. دیوارهای باربر می توانند داخلی یا خارجی باشند.

دیوار باربر در انواع ساختمان هایی که نیاز به تقسیم بندی فضا دارند مورد استفاده قرار می گیرد. نقشه افقی این دیوار در انواع شکل های مختلف مانند مستطیلی، دایره ای و مثلثی وجود داشته و می توان از آن ها در انواع ساختمان های مختلف با اشکال متفاوت استفاده کرد.

انواع دیوار باربر

دیوار باربر دسته بندی متفاوتی دارد که این دسته بندی شامل دیوار پیش ساخته بتنی، دیوار حائل، دیوار بنایی، دیوار سنگی، دیوار آجری و دیوار برشی می باشد.

دیوار پیش ساخته بتنی

ساخت دیوارهای پیش ساخته بتنی به وسیله قالب های بتنی، بتن ریزی می شود و به محل مورد نظر انتقال داده می شود. مونتاژ این گونه دیوارها در محل ساختمان سازی صورت می گیرد. نصب این دیوارها آسان بوده و با سرعت و بدون نیاز به نیروی انسانی زیاد انجام می پذیرد.

دیوار حائل

نمونه دیگری از دیوارهای باربر دیوار حائل می باشد. استفاده از دیوارهای حائل به منظور جلوگیری از حرکت جانبی مانند حرکت آب و خاک و غیره صورت می گیرد. دیوار حائل خود به سه دسته تقسیم بندی می شود:

• دیوار حائل وزنی (ثقلی)
• دیوار حائل بتن مسلح (کانتیلور)
• دیوار حائل بتن مسلح شیت بندار

برای ساخت دیوار حائل از مصالح مختلف مانند بتن، سنگ، آجر، بتن آرمه و غیره استفاده می شود.

دیوار بنایی

این دیوار نقش جانبی داشته و عموماً برای تحمل فشارهای جانبی مانند آب، خاک و … استفاده می‌ گردد. از این نوع دیوار علاوه بر ساختمان‌ سازی در صنعت راهسازی برای جلوگیری از ریزش‌ ها و … استفاده می شود.

دیوار میخ فلزی باربر پیش پانل شده

از این نوع دیوار که برای روکش دیوارهای خارجی ساختمان استفاده می‌ شود، از فلزهایی نظیر؛ فولاد ضد زنگ، مس، آلومینیوم کمک گرفته می شود. این دیوار از بارگذاری گرانشی، لرزه‌ ای و باد پشتیبانی می‌ کند.

انواع دیوار باربر براساس نحوه قرارگیری

دیوارهای باربر براساس نحوه قرارگیری نیز به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شوند:

سیستم دیوارهای طولی

در این سیستم، دیوارهای خطی موازی طول ساختمان قرار می گیرد و نمای اصلی را تشکیل می دهد. در سیستم طولی دیوارها در امتداد عمود بر طول ساختمان قرار می گیرند.

سیستم دیوارهای عرضی

سیستم های دو طرفه نیز مجموعه ای از دیوارهای موازی طول و عرض ساختمان می باشند. در ساخت باربر از دو لایه پلی استایرن به عرض 120 سانتی متر و ضخامت 5 تا 15 سانتی متر استفاده می شود.

این دو لایه پلی استایرن به وسیله بلت های دو سر رزوه به قطر 5 میلی متر و در فواصل 20 سانتی متری به یکدیگر متصل می شوند. از بلت ها به منظور نگهداری پانل های طرفین و در جهت تحمل بار ناشی از بتن ریزی استفاده می شود.

هم چنین از آن ها به منظور تکیه گاهی برای میلگردهای لازم افقی و قائم دیوار نیز استفاده می شود. برای تغییر فاصله بین دو پانل می توان طول بلت ها را تا 35 سانتی متر افزایش داد.

سیستم دیوارهای دو طرفه

نمونه ای از دیوارهای باربر، دیوار باربر با عایقICF نام دارد. این دیوارها نمونه ای از دیوارهای پرشونده محسوب می شوند و عایق خوبی برای گرما شناخته می شوند. استفاده از این سیستم در جهت صرفه جویی در مصرف انرژی طرفداران زیادی در عرصه ساختمان سازی دارد.

قالب های دیوار باربر

قالب های عایق ماندگار دیوارهای باربر از نظر قالب بندی به سه دسته تقسیم بندی می شوند. این سه دسته شامل قالب بندی بلوکی، نواری و پانلی می باشد. در میان این سه دسته قالب بندی های بلوکی و نواری بیش تر مورد استفاده قرار می گیرند.

استفاده از عایق های ماندگار در ساختمان سازی مزایایی به همراه دارد. از جمله آن ها می توان به مقاومت بالای آن ها در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله، قیمت مناسب اجرای آن، صرفه جویی 40 تا 60 درصدی در انرژی حرارتی، سرعت بالا در نصب آن، کاهش مقدار بتن مصرفی، کاهش هزینه ناشی از مصرف میلگرد، حذف هزینه قالب بندی و کاهش هزینه نیروهای انسانی اشاره کرد.

نمونه تکامل یافته سیستم های ICF سیستم دیوار باربر سوپر پانل می باشد. این سیستم شامل المان های از پیش ساخته به عرض 2/1 متر بوده و طول و ضخامت آن ها متفاوت می باشد. آن چه که باعث تعیین طول این دیوارها می شود، ارتفاع طبقه سازه مورد نظر می باشد.

آن چه که در ساخت سیستم دیوار باربر سوپر پانل مورد استفاده قرار می گیرد، سقف باربر، المان های باربر و غیر باربر اصلی ساختمان و دیوار پارتیشن می باشد.

مزایای دیوار باربر

از مزایای دیوار باربر می توان به محاسبات دقیق سازه، جا به جایی آن ها بدون نیاز به تجهیزات خاص، صرفه جویی در مصرف انرژی، افزایش طول عمر ساختمان در برابر عوامل محیطی، هماهنگی با استانداردهای طراحی، عدم ایجاد محدودیت برای استفاده در طبقات وخاصیت ترکیب با سایر سیستم ها اشاره کرد.

از دیگر مزایای استفاده از این سیستم می توان به افزایش مقاومت سازه در برابر عوامل محیطی، قابلیت عبور آسان تاسیسات، کاهش در مصرف مصالح ساختمانی مورد استفاده در نازک کاری و در نتیجه کاهش پرت ناشی از مصرف مصالح، افزایش استحکام و قدرت باربری، کاهش وزن ساختمان، ایجاد عایق در برابر صدا، ایجاد عدم محدودیت در طراحی معماری و صرفه جویی در هزینه حمل می باشد.

برای نصب دیوارهای باربر در ابتدا باید فونداسیون مورد نظر اجرایی شود. بعد از اجرای فونداسیون نوبت به نصب دیوارهای باربر می رسد. در مرحله بعد بتن ریزی دیوارها انجام می گردد و در انتها به اجرای پی پرداخته می شود.

معرفی دیوار غیر باربر

همان گونه که در بالا اشاره شد، دیوار به دو دسته دیوار باربر و دیوار غیر باربر تقسیم بندی می شود. دیوار باربر به دیواری اطلاق می شود که وزن خود و وزن سقف و طبقات بالایی را تحمل می کند.

در مقابل همان گونه که از نام دیوارهای غیر باربر پیداست، این گونه دیوارها تنها می توانند وزن خود را تحمل کنند و به عنوان دیوارهای داخلی شناخته می شوند.

نمونه ای از دیوارهای غیر باربر، دیوار غیر باربر بتنی می باشد. در ساخت این گونه دیوارها از بتن CLC استفاده می شود. این بتن نمونه ای از بتن های سبک بوده که با استفاده از ایجاد حباب هوا در درون بتن ایجاد می شود. این نوع از بتن با استفاده از روش بدون اتوکلاو صورت می گیرد.

از مزایای دیوارهای غیر باربر بتنی که از بتن CLC در ساخت آن ها استفاده می شود، می توان به عایق صوتی و حرارتی بودن آن ها اشاره کرد.

این گونه پانل ها از مقاومت بالا و کیفیت مناسبی برخوردار می باشند. وزن این گونه بتن ها که از آن ها در ساخت دیوارهای غیر باربر استفاده می شود، 300 تا 900 کیلوگرم بر متر مکعب می باشد.

انواع دیوار غیر باربر

دیوارهای غیر باربر انواع مختلفی دارند و در سه دسته تقسیم بندی می شوند:

• جداگر داخلی
• خارجی (دیوار نما)
• جان پناه

دیوارهای جداکننده داخلی ساختمان که به منظور تقسیم بندی فضای داخلی مورد استفاده قرار می گیرند، از یک لایه بتن سبک فومی که در دو طرف آن دو لایه روکش سیمان وجود دارد، تولید می شود. این دیوارها نوعی پانل می باشند که از 3 متر ارتفاع و 0.6 متر عرض برخوردار بوده و ضخامت های متفاوتی دارند.

به طور تقریبی هر یک از این پانل ها 40 تا 60 کیلوگرم بر متر مربع وزن دارند. دیوارهای جداکننده داخلی می توانند از جنس آجر، بلوک سفالی یا قطعات گچی باشند.

دیوارهای خارجی که با نام دیوارهای نما نیز شناخته می شوند، به منظور جلوگیری از نفوذ و انتقال رطوبت و سرما مورد استفاده قرار می گیرند.

این دیوارها باید به گونه ای باشند که در شرایط متفاوت آب و هوایی مقاوم بوده و دچار آسیب نشوند. دیوارهای جان پناه به شکل دیواری کوتاه در قسمت بام ساختمان و یا لبه ایوان و تراس بنا و مورد استفاده قرار می گیرند.

در ساخت این گونه دیوارها توجه به نکاتی مهم و حائز اهمیت می باشد. برای مثال در صورتی که ضخامت این گونه دیوارها 10 تا 20 سانتی متر باشد، حداکثر ارتفاع مجاز برای آن ها باید بین 50 تا 70 سانتی متر باشد.

مزایای استفاده از دیوارهای غیر باربر

• نصب این گونه دیوارها سریع و آسان می باشد.
• پانل های غیر باربر به راحتی قابل حمل و جا به جایی می باشند.
• این گونه دیوارها از طول عمر بالایی برخوردار هستند.
• این گونه دیوارها در برابر حرارت و صوت به عنوان یک عایق مناسب عمل می کنند.
• استفاده از دیوارهای غیر باربر در دکوراسیون داخلی کاربرد دارد.
• این گونه دیوارها از وزن پایینی برخوردار می باشند.
• نصب این گونه پانل ها آسان بوده و نیاز به ابزار خاصی ندارد.
• دیوارهای غیر باربر که به شکل پانل هستند در برابر آتش سوزی از خود مقاومت نشان می دهند.

نکات لازم در استفاده از دیوارهای غیر باربر

• باید توجه داشت که استفاده از دیوارهای غیر باربر تنها به عنوان دیوار جداکننده مجاز می باشد و استفاده از آن در قسمتی که تحمل وزن بار ساختمان وجود داشته باشد، غیر مجاز است.
• حداکثر ارتفاع مجاز که می توان برای دیوارهای غیر باربر در نظر گرفت، 3.2 متر می باشد.
• در هنگام نصب این گونه پانل ها و ساخت دیوارها باید چگونگی، میزان و جهت تحمل بارها کنترل شود.
• کنترل میزان پایداری نوع غیر باربر در برابر عواملی هم چون زلزله باید مطابق با استاندارد 2800 ایران انجام شود.
• نحوه اتصال دیوارهای غیر باربر از دیگر عواملی است که باید به آن توجه شود. این اتصال باید به گونه ای باشد که نه تنها پایداری آن ها در برابر نیروهای واردشده را فراهم کند، بلکه از اندرکنش آن ها و سازه اصلی جلوگیری به عمل آورد.
• مصالح و اجزا به کاررفته در ساخت این گونه دیوارها باید به گونه ای باشند که از نظر میزان مقاومت، خوردگی، مسائل زیست محیطی، بهداشتی و غیره مورد بررسی قرارگرفته و بر مبنای مقررات ملی ساختمان و آیین نامه های ملی یا معتبر صورت پذیرد.

کلام آخر

امیدواریم نکات ارائه شده در این نوشته از ساختمانچی توانسته باشد اطلاعات موردنیاز شما عزیزان را در خصوص معرفی دیوار باربر و همچنین دیوار غیر باربر فراهم کرده باشد. نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را در خصوص این مطلب با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول