3 روش برتر جلوگیری از خوردگی میلگرد

از چهار دهه گذشته تاکنون، روش های مختلفی برای حفاظت از میلگردهای فولادی درون بتن مورد توجه بوده که بسیاری از آن ها به دلیل بازدارندگی نامناسب و یا اثرات جانبی نامطلوب بر بتن، کمتر مورد استفاده قرار گرفته اند. لیکن، جهت افزایش مقاومت و دوام سازه های بتنی در برابر خوردگی میلگرد ناشی از عوامل مخرب، می توان به کاهش نفوذپذیری بتن به کمک برخی مواد افزودنی، حفاظت کاتدیک، اعمال پوشش اپوکسی و یا گالوانیزه بر روی میلگردها، استفاده از بتن با عملکرد بالا، استفاده از مواد آب بندی کننده، پوشش بتن، بازدارنده های خوردگی، انسداد حفرات درون بتن، اعمال جریان و چندین روش دیگر اشاره کرد. با اعمال این تغییرات بر روی محصول و افزایش مقاومت به خوردگی آن، قیمت روز میلگرد نیز تغییر می یابد.

به طور کلی می توان این روش ها را در سه دسته تقسیم کرد:

حفاظت مکانیکی جلوگیری از خوردگی میلگرد

روش های این طبقه ساده ترین و ارزان ترین روش ها بوده ولی در عوض کارایی و دوام محدودی دارند. مواد مضر به ویژه یون کلر، برای رسیدن به میلگردها باید از پوشش بتنی روی آن بگذرد. تجربه نشان داده است که زمان رسیدن یون کلر به میلگردها، تابع توانی از ضخامت است. بنابراین اگر مثلا ضخامت پوشش دو برابر شود زمان شروع خوردگی چهار برابر می گردد. مدل های مختلفی برای این امر ارائه شده است که معمولا شباهت های عمده ای دارند که مهم ترین آن ها شامل موارد زیر هستند:

رنگ آمیزی

از متداول ترین روش های حفاظت تاسیسات ساحلی در مقابل خوردگی، استفاده از رنگ می باشد. رنگ ها، اقتصادی ترین، آسان ترین (از نظر کاربرد) و کارآمدترین ماده جهت حفاظت وسایل و تاسیسات هستند و نیز به لحاظ دسترسی آسان و قابلیت ترمیم، بیشتر از روش های حفاظتی دیگر مطرح می باشند. با استفاده از رنگ ها به صورت آستر و رویه، می توان ارتباط فلزات را با محیط تا اندازه ای قطع کرد و در نتیجه موجب محافظت تاسیسات فلزی شد. از بهترین رنگ های موجود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

رنگ های الکترواستاتیک که به میدان الکتریکی پاسخ می دهند و به این ترتیب می توان از پراکندگی و تلف شدن رنگ جلوگیری کرد.

پوشش های فسفاتی و کروماتی که پوشش های تبدیلی نامیده می شوند و از خود فلز ایجاد می شوند. استفاده از این رنگ ها بر روی تمامی محصولات فولادی مجاز بوده و سبب افزایش مقاومت به خوردگی و افزایش قیمت تیرآهن و میلگرد و سایر محصولات می گردد.

پوشش های بتنی

پوشش های بتنی به عنوان قدیمی ترین و پرکاربردترین پوشش های محافظتی در کنترل خوردگی در قسمت های مدفون می باشند. پوشش های حفاظتی سازه های بتنی بر دو نوع پوشش های سطحی و پوشش های نفوذی یا دائمی هستند.

الف) پوشش های سطحی

این نوع پوشش ها، سطحی پلاستیک و مقاوم بر روی سطح کار تشکیل می دهند و آن را از محیط خورنده جدا می کنند. پوشش های سطحی از بتن در مقابل عوامل خورنده محافظت می کند اما اگر رطوبت از سطح دیگر بتن به داخل نفوذ کند نمی تواند از میلگرد داخل بتن حفاظت کند و میلگرد را مورد تهاجم قرار می دهد. این نوع پوشش ها خود به دو دسته بزرگ تقسیم می شوند.

1 – پوشش هایی از نوع رزین های ترموست که از طریق پاشش یا قلم مو بر سطح کار اجرا می شوند و ماده اساسی حافظ سازه بتنی هستند. رزین هایی که در اثر حرارت سخت می شوند، نظیر پلی استر، پلی یورتان و به خصوص اپوکسی

2 – پوشش های سطحی که به صورت ورقه پلاستیکی آماده و از جنس ترموپلاست به صورت ساده و گیرده دار می باشند. نظیر پی وی سی، پلی اتیلن و غیره

ب) پوشش های نفوذی یا دائمی

این دسته از پوشش ها برخلاف دسته اول فعالیت خود را تنها به سطح محدود نکرده و می تواند از سطح شروع و با نفوئ در عمق بتن به علت خاصیت اسمزی لوله های موئینه بتن و در اثر واکنش های شیمیایی با اجزا تشکیل دهنده آن، کریستال های جامدی را تشکیل دهند و در نتیجه حفره های موئین داخل بتن را پر کرده و ضمن جلوگیری از نفوذ آب یا مواد خورنده شیمیایی به داخل بتن، از میلگرد داخل آن نیز محافظت به عمل آورند. زیرا علاوه بر ضد آب کردن بتن به آن اجازه تنفس می دهند و با خروج رطوبت از آن، میلگرد داخل بتن از تهاجم عوامل خورنده، که آب محیط مساعدی برای نفوذ این عوامل فراهم می کند، مصون می ماند و در واقع یک نوع حفاظت کاتدیک نیز انجام می دهند.

برای محافظت میلگرد در مقابل خوردگی، با استفاده از پوشش های بتنی می توان حدود  تا  10 تا 15 سال خوردگی را عقب انداخت. مهم ترین این پوشش ها شامل موارد زیر هستند:

1 – پوشش های نواری پلاستیکی و یا قیری

2 – پوشش های بتنی شات کریت

3 – پوشش های بتنی با استفاده از ساروج

4 – پوشش های با پایه سیمانی و یا رزینی

پوشش های گالوانیزه

این روش با استفاده از روش های گالوانیزینگ مانند: گالوانیزینگ الکتریکی، گالوانیزینگ غوطه وری داغ، پوشش دهی مکانیکی، اسپری روی و رنگ کردن با خاک روی، بر روی میلگردها اعمال می شود و میلگردها را در برابر محیط های خورنده مراقبت می کند.