کولر گازی یکی از انواع دستگاه های تهویه مطبوع هواست که قابلیت سرد و گرم کردن محیط را در فصل های مختلف سال دارد. به طور کلی وظیفه این دستگاه جذب هوای گرم داخل محیط و تولید هوای خنک و مطبوع از طریق فرآیند تبخیر مایع مبرد به گاز در اوپراتور کولر است.
در ادامه این متن از ساختمانچی به نحوه عملکرد، انواع کولر گازی، کاربرد، معایب و مزایا و هر چیزی که به کولر گازی مربوط است آشنا شوید.
انواع کولر گازی
کولرهای گازی انواع مختلفی دارند که بسته به قابل حمل بودن و نبودن آن و هم چنین محل نصب آن به دسته های زیر تقسیم می شوند:
- کولرگازی یک تکه
- کولرگازی دو تکه
کولر گازی پنجره ای
کولر گازی پنجره ای همان طور که از نام آن نیز مشخص است به راحتی درون قاب پنجره نصب می شود. از این کولرها به خصوص در مکان هایی که فضای کافی برای نصب کولر وجود ندارد استفاده می شود.
سیستم این کولر به صورتی طراحی شده است که یک فن در پشت دستگاه برای مکش هوای گرم به داخل کمپرسور پنل جلوی کولر قرار گرفته است.
این کولرها به علت نوع کمپرسوری که دارند برق بیشتری نسبت به سایر دستگاه ها مصرف می کنند. علاوه بر این، موتور این دستگاه ها نیز صدای بیشتری هم از خود تولید می کند.
خوب است بدانید که این کولرها با توان های مختلفی تولید و به بازار عرضه می شود که می توانید متناسب با فضا و متراژ یکی از آن ها را خریداری کنید.
کولر گازی پرتال
کولرهای گازی پرتال و پنجره ای را می توان از دسته کولر گازی یک تکه دانست. هر دو نمونه گفته شده عملکرد تقریبا مشابهی دارند. از معایب این نوع کولرهای گازی می توان به سر و صدای زیاد و آزار دهنده آن اشاره کرد.
این نوع کولرها مزایایی هم دارند که از جمله آن می توان به خنک کنندگی محیط سالن تا 500 فوت اشاره کرد. بیشتر از این نمونه کولر زمانی استفاده می شود که حتی از کولرهای پنجره ای هم نمی توان در فضای خانه استفاده کرد.
کولر گازی اسپیلیت دو تکه
این نوع کولر گازی از دو قسمت پنل یا یونیت داخلی و پنل یا یونیت خارجی که شامل کندانسور است، تشکیل شده است. امروزه از این نوع کولرها به دلیل سر و صدای کم، توان سرمایشی مناسب، تنوع قیمت و هم چنین کارایی آن در فصل زمستان برای گرم کردن محیط بسیار استفاده می شود. این نمونه از کولرهای گازی خود نمونه های مختلفی دارند که در ادامه به معرفی آن ها خواهیم پرداخت:
- سقفی و زمینی
- دیواری
- کانالی
- ایستاده
- مینی اسپیلیت
- کاستی
کولر گازی کانالی
کولر گازی کانالی یا داکت اسپیلیت ها نمونه ای از کولرهای گازی اسپیلیت هستند و عملکردی شبیه به کولرهای گازی سقفی و زمینی دارند. کولرهای گازی را لازم است در داخل سقف کاذب ساختمان نصب کنید.
اما برای این که تمام اتاق ها از امکانات دستگاه بهره مند شوند بهتر است از کانال کشی استفاده کنید. از مزایای این کولرهای گازی می توان به اشغال فضای کم اشاره کرد.
کولر گازی مولتی اسپیلیت
کولرهای مولتی اسپیلیت شباهت بسیار زیادی به کولرهای گازی اسپیلیت دارای چندین پنل هستند. چیزی که آن ها را از هم متمایز می کند، استفاده مولتی اسپیلیت ها از دو پنل برای خنک سازی هواست در صورتی که دیگر اسپیلیت ها از یک پنل برای این کار استفاده می کنند. مولتی اسپیلیت ها به دلیل کارایی که دارد از محبوبیت بیشتری نسبت به سایر دستگاه ها برخوردار است.
کولر گازی ایستاده
کولر گازی ایستاده یا مرکزی از نظر ظرفیت هوادهی توانایی و ظرفیت بسیار بالایی دارد. این کولرها همان طور که از نامشان نیز مشخص است قابل نصب نبوده و در گوشه ای ازسالن، خوابگاه، هتل ها و… قرار می گیرند.
کولر گازی سقفی
نصب کولرهای گازی در قاب پنجره یا روی زمین بخشی از فضای خانه را درگیر کرده و ظاهری نامناسب به آن می دهد. به همین دلیل امروزه می توان از کولرهای سقفی برای خنک سازی محیط استفاده کرد.
کولرهای سقفی را می توان در سقف های کاذب نصب کرد. کنترل این دستگاه نیز توسط یک ریموت و از راه دور انجام می گیرد. از کولرهای گازی سقفی یا کاستی بیشتر در محیط های اداری و ساختمان های تجاری استفاده می شود.
کولر گازی قابل حمل
کولر گازی قابل حمل یا پرتابل همان طور که از نام آن مشخص است قابلیت جا به جایی داشته و می توان آن ها را در اردوگاه ها و چادرهای صحرایی نصب کرد.
طراحی این نوع کولرها بدین صورت است که تمامی قطعات سیکل از جمله کمپرسور، کندانسور، شیر انبساطی و اواپراتور در یک محفظه نصب می شوند و گرمای تولید شده در موتور کولر به کمک یک خط لولۀ خورطومی به بیرون انتقال داده می شود.
این کولرها قابلیت گرم کردن محیط را نیز داشته و این کار را به کمک یک هیتر برقی انجام می دهند. به طور کلی ظرفیت و توان هوادهی این نوع کولرها پایین است و همچنین از قابلیت گرمایشی آن به ین علت که مصرف برق بالایی دارند نمی توان زیاد استفاده کرد.
مقایسه کولر گازی با کولر آبی
- اولین و البته مهم ترین گزینه ای که این دو نوع کولر را با یکدیگر متمایز می کند، هزینه آن است. برای خرید کولرهای گازی همان طور که مشخص است باید هزینه بیشتری پرداخت کرد. علاوه بر این، هزینه پرداخت قبض های کولرگازی به خصوص کولرهای گازی قدیمی سنگین تر از کولر آبی است.
- یکی دیگر از مواردی که این دو را با یکدیگر متمایز می کند، استفاده از این کولرها در اقلیم های متفاوت است. توصیه می شود که از کولرهای آبی در مناطقی با آب و هوای خشک مثل یزد و کرمان برای ایجاد مقداری رطوبت در فضا استفاده شود. از کولرهای گازی نیز بهتر است در مناطق شرجی مثل مناطق شمالی و جنوبی ایران استفاده کرد.
- کولرهای گازی هوایی پاک و تمیز را به داخل خانه راه می دهند، اگر چه ممکن است فضای بیرونی خانه را آلوده کند. کولرهای آبی با بیرون‌کشیدن هوای بیرون از خانه به داخل همراه خود آلودگی ها و ذرات معلق را به درون خانه می آورند. همچنین به سبب همیشه مرطوب بودن پوشال ها، فضای مناسب برای رشد و تکثیر قارچ ها ایجاد می شود، بنابراین باید با تعویض به موقع پوشال ها از این آلودگی جلوگیری کرد. این مسئله به خصوص در شهرهای آلوده از اهمیت بالایی برخوردار است.
نکات مهم در انتخاب و خرید کولر گازی
موقعیت جغرافیایی، نورگیر بودن، نوع چیدمان، متراژ خانه و آپارتمان اهمیت زیادی در نوع انتخاب شما دارند. مثلا اگر در طبقه آخر یک آپارتمان سکونت دارید و یا اگر مغازه تان آفتاب گیر است، بهتر است کولری با توان سرمایشی بالاتری تهیه کنید. عوامل دیگری نیز وجود دارد که به انتخاب بهتر شما کمک می کند. در ادامه به معرفی این موارد می پردازیم:
انواع کمپرسور کولر گازی
| نوع کمپرسور | تحمل حرارت | میزان مصرف برق | میزان صدای تولید شده | توان |
| پیستونی | تحمل حرارت بالا | مصرف برق نسبتا زیاد | تولید صدای زیاد | کم و متوسط |
| اسکرول | تحمل حرارت کم | مصرف برق و انرژی کم | تولید صدای بسیار کم | بالا |
| روتاری | تحمل حرارت متوسط | مصرف برق و انرژی کم | تولید صدای بسیار کم | کم تا زیاد |
از کمپرسورهای پیستونی به این دلیل که قدرت و تحمل دمای بالایی دارند در مناطق مرطوب و استوایی، از کمپرسورهای اسکرول در شهرهایی با آب و هوای معتدل مثل مشهد و تهران و در آخر از کمپرسورهای روتاری در مناطق معتدل مرطوب استفاده می شود.
بازده انرژی کولر گازی
E.E.R یا نسبت بازده انرژی حاصل تقسیم ظرفیت سرمایشی کل به توان ورودی موثر است. حال این رقم نشان‌دهنده چیست؟ هر چه این ضریب، کلاس کولر و رتبه انرژی آن بالاتر باشد، کارایی کولر نیز بیشتر است.
کولر گازی مناسب متراژ
برای این که متناسب با متراژ خانه تان کولر گازی تهیه کنید باید با مفهوم BTU آشنا شوید. منظور از BTU این است که دمای 453 گرم آب را 1 درجه فارنهایت افزایش دهیم.
اما به طور کلی از BTU/H برای نمایش توان سرمایشی کولر استفاده می شود. حال برای این که کولری با توان سرمایشی مناسب و هم چنین مناسب با متراژ خانه تهیه کنید باید متراژ خانه تان را در 400 ضرب کنید.
عدد بدست‌آمده عددی تقریبی است. برای این که بهتر متوجه شوید به مثالی که در ادامه خواهیم زد توجه کنید. برای مثال متراز خانه شما 70 متر است.
این عدد را در 400 ضرب کرده و عدد 28000 را بدست می آوریم، بنابراین شما می توانید برای محیط مورد نظرتان یک کولر گازی 24000 انتخاب کنید.
اگر متراژ خانه شما بالای 100 متر است یا بیشتر از 2 اتاق خواب دارد می توانید از یک کولری با توان سرمایشی بالاتر استفاده کنید و یا برای هر قسمت کولر جداگانه ای خریداری نمایید.
برندهای معروف کولر گازی
از برندهای معروف کولر گازی می توان به برندهای اجنرال، گری، جنرال، سامسونگ و ال جی اشاره کرد. کولر گازی های برند اجنرال یکی از پر فروش ترین ها در سال های گذشته بوده است.
علاوه بر این، این کولر گازی یکی از کم مصرف ترین ها بوده و رده انرژی آن A++ است. از ویژگی های دیگر این کولر می توان به استحکام قطعات و هم چنین صدای کم آن اشاره کرد.
یکی دیگر از بزرگ ترین و تخصصی ترین برندهای کولر گازی برند گری است. از ویژگی های کولر این برند می توان به تنوع بالا، بدنه با استحکام بالا، مصرف برق کم و پنل های داخلی کم حجم اشاره کرد.
از دیگر برندهای شناخته‌شده نیز می توان به برند جنرال اشاره کرد، سطح انرژی این کولرها B بوده و قیمت پایین و مناسبی دارند. برندهای ال جی و سامسونگ نیز برندهای شناخته‌شده ای هستند و موتور قدرتمند و کارایی بالایی در کنار مصرف بهینه انرژی دارند.
کلام پایانی
کولرهای گازی از جمله دستگاه های تهویه مطبوع پرکاربری هستند که امروزه مورد استفاده قرار می گیرند. کولرهای‌گازی به طور کلی به دو دسته یک تکه و دو تکه تقسیم می شوند.
کولرهای یک تکه خود به دو دسته پرتال و پنجره ای تقسیم می شوند و بیشتر در مواقعی مورد استفاده قرار می گیرند که فضایی برای نصب دیگر کولرها نباشد.
مدل کولرهای دو تکه نیز خود به دو دسته پرتابل، کاستی، مولتی اسپیلیت و ایستاده اشاره کرد. برای این که کولر گازی مناسبی را انتخاب کنید به متراژ خانه، BTU و همچنین مصرف انرژی آن بسیار دقت کنید.
سوالات متداول
از انواع کولر گازی می توان به کولرهای پنجره ای، ایستاده، مولتی اسپیلیت، کاستی، پرتابل و کانالی اشاره کرد که هر کدام در محل های متفاوتی نصب می شوند.
خرید کولرهای گازی هزینه بیشتری را در بر می گیرد. علاوه بر این، بسته به اقلیم مورد نظر نوع کولر مورد استفاده نیز تغییر می کند. مثلا از کولرهای آبی در مناطق خشک و از کولرهای گازی بهتر است در مناطق شرجی استفاده شود.
توان سرمایشی، متراژ خانه، مصرف انرژی، برند تولید کننده و … از جمله مواردی هستند که در انتخاب و خرید کولر گازی بسیار اهمیت دارند.
