لامپ روشنایی و انواع آن

از گذشته تاکنون لامپ روشنایی یکی از ملزومات زندگی بشر بوده است. امروزه تولید کنندگان زیادی در این عرصه وجود دارند که در جهت تولید لامپ هایی که هم از لحاظ مصرف انرژی مقرون به صرفه بوده و هم ظاهر زیبایی دارند، با یکدیگر رقابت می کنند.

نورپردازی ساختمان یک امر ضروری است که نقش موثری در زیبایی و روشنایی آن ایفا می کند. امروزه در بازار لامپ های متعددی به فروش می رسند که هر کدام قابلیت ها و کارایی های مخصوص به خود را دارند و برای مکان های مشخص قابل استفاده می باشند.

در این بخش به معرفی انواع لامپ روشنایی می پردازیم تا با آن ها آشنا شوید و با آگاهی از آن ها نسبت به خرید لامپ برای ساختمان خود اقدام نمائید. با ساختمانچی همراه باشید.

انواع لامپ های روشنایی

لامپ رشته‌ای

استفاده از این لامپ ها در گذشته بسیار رواج داشت. تقریبا همه ما روزی از این لامپ ها در خانه خود استفاده کردیم. جسم صلبی به نام فیلامان که در این لامپ ها قرار دارد در صورت گرما، نور تولید می کند.

این لامپ ها بسیار پر مصرف اند و از طول عمر پایینی برخوردار هستند؛ از این رو امروزه این لامپ ها جای خود را به انواع دیگر لامپ می دهند. این مدل لامپ ها چیزی در حدود 97 درصد از انرژی الکتریکی را به گرما تبدیل می کنند.

نور این لامپ ها شباهت زیادی به نور طبیعی دارد. این لامپ ها حرارت زیادی در محیط ایجاد می کنند و اتلاف انرژی آن ها بالا می باشد.

لامپ هالوژنی

مشکل طول عمر پایین لامپ های رشته‌ای با ورود نمونه های هالوژنی برطرف شد. لامپ هالوژن با نام های هالوژن تنگستن، کوارتز لامپ ید و کوارتز هالوژن معروف است.

مصرف انرژی این محصول بالا می باشد. از معایب آن ها می توان به تولید گرمای زیاد، بازدهی پایین و به مقدار کم انتشار اشعه ماوراء بنفش اشاره کرد.

نور ایجاد شده توسط این لامپ ها بسیار زیاد است و در اجرای نورپردازی از آن ها استفاده می شود. سایز آن ها نسبت به لامپ رشته‌ای کوچک تر است، اما بازده نوری و عمر آن ها نسبت به انواع غیر هالوژنی بالاتر می باشد.

اندازه کوچک این لامپ ها این امکان را فراهم می کند که بتوان از آن ها در انواع سیستم های روشنایی و سیستم های نوری استفاده کرد.

لامپ فلورسنت

لامپ فلورسنت به دلیل بازدهی بالا مورد استقبال اکثریت قرار می گیرد. از مزایای آن ها می توان به طول عمر بالا، مصرف کم و رنگ نور مناسب اشاره کرد.

لامپ فلورسنت به لامپ کم مصرف معروف است. مصرف انرژی آن چیزی در حدود پنج برابر کمتر و طول عمر آن ده برابر انواع رشته ای می باشد.

تولید نور در این لامپ ها بدین گونه است که اتم های جیوه درون لامپ با برخورد الکترون ها بر می انگیزد و اشعه ماوراء بنفش تولید می کند.

قیمت لامپ های کم مصرف نسبت به سایر نمونه ها بیشتر است، اما با توجه به طول عمر بالا و مصرف کم از نظر اقتصادی مقرون بصرفه هستند.

از معایب آن ها می توان به تولید اشعه ماوراء بنفش، خستگی زودرس، ایجاد لکه های پوستی و ایجاد ماده سمی پس از شکستگی اشاره کرد. از جمله لامپ های فلورسنت لامپ های مهتابی می باشند که بیشتر در فضاهای مسکونی و تجاری از آن ها استفاده می شود.

لامپ LED

لامپ LED با ویژگی هایی از جمله قدرت نوردهی، مصرف کم و طول عمر بالا جایگزین مناسبی برای نمونه های قبلی محسوب می شوند. از مزایای ویژه این محصول طول عمر بالای آن است که در مقایسه با انواع دیگر قابل مقایسه نیست.

طول عمر این لامپ ها به تعداد روشن و خاموش‌شدن آن ها بستگی ندارد بلکه ملاک طول عمر مدت زمان روشن‌بودن آن است. لامپ های ال ای دی انواع مختلفی دارند که از آن جمله می توان به نمونه های سی او بی، اس ام دی و LED فلامینتی اشاره کرد.

پنل LED

پنل های LED متشکل از تراشه های ال ای دی هستند که درون یک محفظه فلزی با روکش پلاستیکی قرار دارند. نور این پنل ها قابلیت کم و زیاد شدن دارند و قیمت آن ها بستگی به اندازه و کیفیت آن ها دارد.

نوعی از پنل ها وجود دارند که می توان رنگ آن ها را به وسیله کنترل از راه دور تغییر داد. این پنل ها دارای طرح های متنوع هستند و طیف رنگی بسیار زیبایی ایجاد می کنند.

طول عمر آن ها بالاست و به صورت مداوم قابل استفاده می باشند. پنل های ال ای دی در مقایسه با سایر لامپ ها تراشه های بیشتری دارند، به همین دلیل میزان نور تولیدی آن ها نیز بالا می باشد.

لامپ LED هوشمند

لامپ ال ای دی هوشمند از طریق تلفن همراه یا شبکه وای فای قابل کنترل می باشد. از لامپ های LED هوشمند در فرایند هوشمندسازی ساختمان استفاده می شود.

لامپ LED سقفی

این نوع از لامپ ها درون یک جعبه تعبیه می شوند. درون این جعبه موتوری قرار دارد که از گرم‌شدن چراغ آن جلوگیری می کند. کیفیت نور و دوام آن ها از دیگر انواع لامپ های LED بهتر می باشد.

ریسمان LED

از این ریسمان ها به صورت مخفی در پشت دیوارها یا سقف کاذب استفاده می شود. نور این ریسمان ها رنگی متمایل به آبی دارد. از آن جا که این ریسمان ها درون لوله پلاستیکی قرار دارند، از دوام بالایی برخوردار هستند و برای نورپردازی فضای بیرونی مناسب می باشند.

ریسه شلنگی و نوار LED

نوار LED به مدار مدوری اطلاق می شود که تراشه های ال ای دی به آن متصل هستند. میزان نوردهی این گونه چراغ ها متفاوت است. در پشت نوارهای ال ای دی ماده ای چسبنده وجود دارد که نصب آن ها را سریع و آسان می کند.

از این محصول می توان در فضاهای مختلف استفاده کرد. توجه داشته باشید در صورت استفاده از نوارهای LED در آشپزخانه و حمام، حتما از نوع روکش دار آن استفاده نمایید؛ چرا که در این فضاها رطوبت و گرما وجود دارد و به همین دلیل نوع روکش دار آن ماندگاری بیشتری دارد.

فیبرهای نوری

استفاده از فیبرهای نوری برای فضاهایی که نیاز به نورپردازی تأکیدی دارند بسیار مناسب می باشد. سیستم فیبرهای نوری به این گونه است که یک لامپ پر قدرت و پر نور را به چندرشته فیبر انتقال می دهد. رشته‌ای بودن فیبرهای نوری زیبایی خاصی به این لامپ ها می بخشد.

از فیبرهای نوری می توان در جهت تزئین قسمتی از خانه خصوصاً سقف های کاذب استفاده نمود. این فیبرها مصرف برق پایینی دارند، اما زیبایی و جلوه فوق العاده ای ایجاد می کنند.

نورپردازی با فیبر نوری هیچ خطری در پی ندارد؛ زیرا روش انتقال نور به آن ها کاملاً ایمن است، به همین خاطر می توان از آن ها در مکان های مرطوب مانند سونا، جکوزی، استخر و… استفاده نمود.

لامپ متال هالید

نور تولیدی توسط لامپ متال هالید به نسبت اندازه آن بسیار زیاد می باشد. امروزه استفاده از این محصول افزایش پیدا کرده است، زیرا به دلیل نور زیادی که تولید می کنند بسیار کارامد هستند.

از لامپ های متال هالید در سالن ها، چراغ های راهنما و بازارهای روباز استفاده می شود. طول عمر این لامپ ها نسبت به لامپ های رشته‌ای ده برابر بیشتر است و انرژی برق کمتری مصرف می کنند.

به دلیل عدم تاثیر درجه حرارت محیط بر این چراغ ها از آن ها هم در محیط های مسقف و هم فضاهای باز استفاده می شود. نور تولید شده توسط لامپ متال هالید با گذشت زمان تغییر رنگ می دهد.

این لامپ ها به زمانی حدود یک تا پانزده دقیقه برای تولید نور نیاز دارند و یکی از معایب آن ها تولید اشعه ماوراء بنفش است که برای افراد مضر می باشد.

لامپ بخار جیوه

امروزه استفاده از لامپ بخار جیوه با توجه به مخاطراتی که بخار جیوه برای محیط زیست ایجاد می کند و هم چنین تولید نمونه هایی که بسیار کارامدتر هستند و راندمان بالایی دارند، رو به کاهش می باشد.

اگر چه استفاده از این لامپ ها کاهش یافت، اما با این حال برای مکان هایی مانند پارک ها و پیاده روها که تعویض لامپ آن ها مشکل و متحمل هزینه می باشد، از لامپ های بخار جیوه استفاده می شود.

لامپ بخار سدیم

نور لامپ بخار سدیم زرد است. لامپ های بخار سدیم به دو دسته کم فشار و پر فشار تقسیم می شوند. از ویژگی آن ها می توان به نور بالا و طول عمر زیاد اشاره کرد. استفاده از این مجصول برای تامین نور مکان هایی مانند اتوبان ها، خیابان ها و تونل ها می تواند گزینه مناسبی باشد.

لامپ نئون

لامپ نئون از گاز آرگون یا نئون کم فشار پر می شود. انواع لامپ هایی که با نئون خالص پر می شوند روشنایی بیشتری دارند. میزان مصرف برق آن ها کم است و بعد از روشن‌شدن مقاومت، گاز آن ها تغییر می کند که از این ویژگی در مدارهای کلیدزنی می توان استفاده کرد.

کلام پایانی

ما در این نوشته از ساختمانچی به معرفی انواع لامپ های پرکاربرد و مهم پرداختیم. شما از کدام یک از لامپ های مذکور در خانه خود استفاده می کنید؟

این لامپ ها چه مزایا و معایبی را برای شما در پی داشته‌اند؟ در صورت تمایل نظرات خود در این زمینه را با اهالی ساختمانچی در میان بگذارید.

سوالات متداول