فایبرگلاس Fiberglass از ترکیب الیاف پشم شیشه با مواد پلیمری تولید می شود. از الیاف پشم شیشه به منظور تقویت کردن فایبر گلاس و از مواد پلیمری مانند رزین به عنوان چسباننده پایه استفاده می شود.
در حقیقت رزین کمک می کند تا نیرو و تنش وارد شده به قطعه در سراسر سطح گسترش یابد. ورق فایبرگلاس بسیار سبک است؛ به همین دلیل در صنایع کاربردهای زیادی دارد.
ورقه های فایبر گلاس بسیار سبک اند و به همین دلیل در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. این متریال می تواند جایگزین مناسبی برای مصالح قدیمی باشد. با این مقدمه، در ادامه این نوشته از ساختمانچی با ما همراه باشید تا با انواع فایبرگلاس و کاربردهای آن آشنا شوید.
مزایای فایبرگلاس
- فایبرگلاس در برابر مواد شیمیایی و اشعه uv مقاومت بالایی دارد.
- امروزه استفاده از انواع فایبر گلاس در صنایع مختلف از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه می باشد.
- فایبرگلاس در اشکال و طرح های مختلفی تولید می شود.
- جنس فایبر گلاس مقاومت بسیار بالایی دارد و در عین حال بسیار سبک است.
انواع رزین مورد استفاده در ساخت فایبرگلاس
انواع فایبرگلاس از لحاظ نوع رزین به کاررفته در ساخت آن ها به دسته بندی های مختلفی تقسیم می شوند. به همین دلیل هر کدام از آن ها ویژگی های متفاوتی دارند. به طور کلی رزین های به کاررفته در ساخت فایبر گلاس به سه دسته تقسیم می شوند که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:
- پلی استر: این ماده در برابر خوردگی عملکرد ضعیفی دارد.
- وینیل استر: مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد.
- اپوکسی: رزین اپوکسی از مقاومت بسیار بالایی در برابر عوامل چون خوردگی حرارت و دماهای متغیر برخوردار می باشد.
- رزین پلی استر غیر اشباع ارتوفتالیک: این رزین بسیار پرکاربرد می باشد و امروزه در تولید انواع فایبرگلاس به کاربرده می شود. از این رزین در تمام دنیا استفاده می شود و استحکام بالا و قیمت به صرفه ای دارد.
مواد اولیه دیگر در ساخت فایبرگلاس
- شتاب دهنده کبالت و سرب
- هاردنر اپوکسی و UP
- اروزیل
- تیتان
- الیاف شیشه سوزنی و حصیری
- کربنات کلسیم
انواع پشم شیشه مورد استفاده در ساخت فایبرگلاس
در ساخت فایبر گلاس سه نوع پشم شیشه مورد استفاده قرار می گیرد که عبارتند از:
- الیاف سوزنی: این الیاف ها دارای وزن و قیمت پایینی می باشند و مقاومت و استحکام شان نیز نسبت به انواع دیگر کمتر است.
- الیاف حصیری: استفاده از این الیاف موجب استحکام بالا در فایبرگلاس می شود، ولی دارای وزن و قیمت بیشتری نسبت به الیاف سوزنی می باشد.
- ترکیب الیاف سوزنی و حصیری: بسیاری از کارخانه های تولید کننده ورق های فایبر گلاس از ترکیب الیاف های سوزنی و حصیری در ساخت ورق های کامپوزیت خود استفاده می کنند. این ترکیب سبب می شود تا انواع فایبرگلاس، وزنی بسیار سبک و مقاوم داشته باشد. همچنین این نوع فایبر گلاس از قیمت مناسبی نیز برخوردار می باشد.
کاربرد فایبرگلاس در صنایع مختلف
فایبرگلاس ویژگی های منحصر به فردی دارد؛ به همین دلیل در صنایع مختلف می توان از آن استفاده کرد. فایبرگلاس می تواند حتی از فولاد نیز مستحکم تر عمل کند و گاهی نیز می تواند از هر قطعه صنعتی دیگری سبک تر باشد.
تمام این ویژگی ها سبب می شود تا فایبر گلاس به متریالی پر کاربرد در صنایع مختلف تبدیل شود. در ادامه برخی از کاربردهای فایبر گلاس را معرفی می کنیم:
برخی دیگر از کاربردهای فایبرگلاس
- از فایبر گلاس به منظور عایق کردن مخازن آب و اسید استفاده می شود؛ زیرا فایبرگلاس از پوسیدگی و خوردگی مخازن جلوگیری می کند.
- از فایبرگلاس در صنعت خودرو برای تولید قطعاتی مانند سپر و کابین خودرو نیز استفاده می شود.
- استفاده از فایبر گلاس در ساخت ایرانیت نیز بسیار پرکاربرد است.
- برخی از سیلوهای سیمانی نیز با استفاده از فایبر گلاس تولید می شوند.
- از فایبرگلاس در ساخت بدنه و کاور تجهیزات پزشکی و صنعتی استفاده می شود.
- همچنین این متریال در صنایع دریایی و هوایی نیز بسیار پر استفاده می باشد.
- پارکینگ ساختمان ها و مجتمع ها
- ساخت مجسمه های شهری و دکور های شهری مانند نیمکت های پارک ها، نماهای شهری و غیره
- طراحی دکوراسیون داخلی ساختمان ها
- ویترین مغازه ها
- ساخت استخر و جکوزی
- ظرفشویی و روشویی
- نورگیر سالن های سوله
- واشرهای صنعتی
- محافظت از ماشین آلات
- صنایع نوشیدنی مانند خطوط تولید بطری
- کارواش ها
- برج های خنک کننده
- اسکله ها
- لمینت سقف
- سایبان درب، پنجره، کولر و غیره
- دودکش ساختمان ها
- کابینت فایبرگلاس
- استفاده در دستگاه های شستشوی صنایع تولید برق
- فلزات و استخراج
- صنعت خمیر کاغذ و کاغذ
- صنایع هوافضا و دفاع برای ساخت قطعات هوافضایی نظامی و غیر نظامی مانند تجهیزات آزمایش، کانال ها، محفظه ها و غیره
- گلخانه ها
- مخازن سپتیک
انواع فایبرگلاس
- فایبرگلاس ها از لحاظ وزن و مش به دسته هایی بین ۳۰۰ تا ۱۲۰۰ گرمی تقسیم‌‌بندی می شوند.
- همچنین فایبر گلاس بر اساس مدل به انواع موج ریز، موج سینوسی، موج ایرانیت، موج گلدار و موج ذوزنقه دسته بندی می شود.
اشکال مختلف فایبرگلاس
همانطور که گفتیم فایبر گلاس با توجه به نوع مواد اولیه آن ها دارای انواع و اشکال گوناگون می باشد. در ادامه به معرفی اشکال مختلف فایبرگلاس می پردازیم:
- A-glass: این نوع فایبر گلاس از مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی برخوردار است. به دلیل استفاده از الیاف شیشه A، شباهت زیادی به شیشه پنجره دارد. در برخی از کشورها از این محصول به منظور ساخت تجهیزات فرایندی استفاده می شود.
- شیشه C: فایبرگلاس هایی که با این ماده تولید می شوند از مقاومت بالایی در برابر ضربات شیمیایی برخوردارند و به آن ها شیشه شیمیایی نیز می گویند.
- شیشه الکترونیکی: این متریال عایق برق بسیار مناسبی می باشد.
- AE-glass: این نوع شیشه از مقاومت بالایی در برابر مواد قلیایی برخوردار است.
- S-glass: نام دیگر آن، شیشه ساختاری می باشد و به دلیل داشتن خواص مکانیکی مطلوب آن را می شناسند.
فایبر گلاس به منظور استفاده در مصارف گوناگون و به شکل های مختلفی تولید می شود که در ادامه به عمده ترین اشکال آن اشاره می کنیم:
- نوار فایبرگلاس: این محصول از نخ های الیاف شیشه تولید می شود و به دلیل خاصیت عایق حرارتی که دارد، معروف است. از این مدل فایبرگلاس در بسته‌بندی ظروف، خطوط لوله گرد و موارد این چنینی استفاده می شود. نوار فایبرگلاس کاربردهای بسیار گسترده‌ای دارد.
- پارچه فایبر گلاس: این پارچه ها صاف هستند و در انواع مختلفی مانند نخ الیاف شیشه و نخ رشته شیشه تولید می شود. از پارچه فایبر گلاس به عنوان سپر حرارتی در پرده های آتش نشانی استفاده می شود.
- طناب فایبرگلاس: این طناب ها از نخ الیاف شیشه بافت می شوند و معمولاً برای بسته‌بندی مورد استفاده قرار می گیرند.
خواص فایبرگلاس
- مقاومت مکانیکی: فایبرگلاس مقاومت خاصی دارد که حتی از فولاد نیز بیشتر است.
- خواص الکتریکی: فایبر گلاس با این که ضخامت کمی دارد اما عایق الکتریکی بسیار خوبی است.
- ضد اشتعال: فایبرگلاس محصولی ضد اشتعال است و آتش نمی گیرد. همچنین این ماده اگر در معرض گرما و آتش قرار بگیرد، دود یا مواد سمی از خود منتشر نمی کند.
- ابعاد پایدار: ابعاد فایبر گلاس پایدار است، به این معنی که نسبت به تغییرات دما و رطوبت حساس نیست و شکل آن در محیط های مختلف تغییر نمی کند. این محصول ضریب انبساط خطی پایینی دارد.
- سازگاری با ماتریس های آلی: این محصول توانایی ترکیب با بسیاری از رزین های مصنوعی و ماتریس های معدنی چون سیمان را دارد.
- عدم پوسیدگی: فایبرگلاس متریالی مقاوم است که پوسیده نمی شود و جوندگان و حشرات موذی تاثیر مخربی بر روی آن ندارند.
- رسانای حرارتی: فایبر گلاس از هدایت حرارتی بسیار پایینی برخوردار است و به نوعی عایق حرارتی محسوب می شود. این خاصیت فایبرگلاس را به محصولی مفید و بسیار پر کاربرد در صنعت ساختمان تبدیل کرده است.
- نفوذپذیری دی الکتریک: این خاصیت موجب می شود تا فایبر گلاس برای پنجره های الکترومغناطیسی مناسب باشد.
کلام پایانی
امروزه استفاده از ورقه های فایبرگلاس در صنایع مختلف از جمله صنایع ساختمانی، هوایی، دریایی، خودرو و… بسیار رواج پیدا کرده است. دوام بالا، وزن کم و قیمت مناسب این محصول سبب می شود تا از این متریال به جای مصالح سنتی و قدیمی استفاده شود.
امیدواریم از مطالعه این نوشته لذت ببرید و به اطلاعات ارزنده ای در این زمینه دست پیدا کنید. در صورت تمایل می توانید نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود در این زمینه را با ما در میان بگذارید.
