شناژ و کاربرد آن در ساختمان سازی

بدون شک یکی از بخش های اصلی هر ساختمان پی یا فونداسیون می باشد و شناژ نیز یکی از قسمت های مهم فونداسیون می باشد. کلمه شناژ ریشه فرانسوی داشته و به معنای زنجیر کردن است.

از شناژ در ساختمان سازی به منظور اتصال پی یا فونداسیون های عمودی به یکدیگر استفاده می شود. با این مقدمه در ادامه این مطلب از ساختمانچی به بیان نکات تکمیلی در مورد شناژ و کاربرد آن در ساختمان سازی می پردازیم. با ما همراه باشید.

شناژ چیست؟

همان گونه که در بالا نیز اشاره شد، شناژ از بخش های اصلی پی نواری ساختمان بوده و وظیفه آن متصل کردن پی و فونداسیون های عمودی به یکدیگر می باشد.

در بسیاری از سازه ها برای انتقال یکسان نیروی حاصل از وزن ساختمان به زمین از پی های منفرد استفاده می شود.

این گونه پی ها منفرد بوده و با یکدیگر در ارتباط نیستند و فاصله هر یک از آن ها 5 متر می باشد. حال به منظور اتصال این پی های منفرد از یک پی نواری یا افقی مقاوم استفاده می شود که این پی های نواری شناژ نام دارند.

شناژها قابلیت تحمل نیروی کشش و فشار ایجادشده از فونداسیون های عمودی و افقی را دارند. شناژ با نام کلاف نیز شناخته می شود. شناژساختاری است که به عنوان قسمتی از کرسی چینی محسوب می شود و به صورت عمودی بر روی مصالحی هم چون آجر چیدمان می شود.

انواع شناژ

به طور کلی شناژها به انواع افقی، عمودی، مورب و مخفی یا تای بیم تقسیم بندی می شوند. در ادامه به بیان جزئیات بیشتر در مورد هر یک می پردازیم:

شناژ افقی

شناژافقی اتصالی است که در بین ستون های فونداسیون قرار می گیرد. این اتصال سبب می شود نیروی وارده به پی در تمام قسمت های فونداسیون پخش شود و فشار وارده بر ستون ها در یک بخش متمرکز نشود.

شناژافقی می تواند در برطرف کردن نیروهای اضافی وارد بر ساختمان هم چون ارتعاشات زلزله نیز تاثیر گذار باشد.

حتما تا به حال نام ساختمان های ضد زلزله را شنیدید و این سوال برایتان پیش آمده که چگونه این گونه ساختمان ها در برابر زلزله ایمن می شوند.

در ساخت این گونه ساختمان ها شناژافقی به صورت ضربدری و یا به شکل خرپا در بین ستون های پی ساختمان قرار می گیرند. این کار باعث می شود ارتعاشات وارده به قسمت های اصلی فونداسیون کاهش پیدا کند و نیروهای وارده به ساختمان به زمین منتقل و دفع شود.

به طور کلی می توان گفت شناژ افقی در ساختمان دو وظیفه اصلی دارد که شامل تحمل نیروی کششی حاصل از وزن ساختمان و نیروی وارده از سمت ستون های عمودی فونداسیون ها می باشد. آن چه که در ساخت شناژ افقی حائز اهمیت می باشد، اندازه گیری دقیق و مصالح به کاررفته در ساخت آن می باشد.

شناژ عمودی

شناژعمودی از دیگر نمونه های شناژ می باشد که معمولا از آن در ساخت ساختمان های چند طبقه استفاده می شود. از شناژعمودی به منظور اتصال شناژهای افقی استفاده می شود. ساختار شناژ عمودی به گونه ای است که در پایین به فونداسیون و در بالا به شناژ افقی سقف متصل می شود.

بد نیست بدانید در صورت استفاده از شناژ افقی از شناژهای عمودی استفاده می شود و استفاده از آن به تنهایی به اندازه شناژافقی حائز اهمیت نمی باشد.

به کار گیری شناژ عمودی نیز می تواند نسبت به مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله نقش مهمی ایفا کند. بر اساس استاندارد حداقل عرض شناژ عمودی باید 20 سانتی متر باشد. در بیش ترین حالت ممکن عرض شناژها نباید از 25 سانتی متر تجاوز کند.

شناژ مورب

استفاده از شناژهای مورب در ساختمان سازی به اندازه شناژهای افقی حائز اهمیت می باشد. استفاده از شناژمورب از آن جهت حائز اهمیت می باشد که زمین در برابر زلزله عمل و عکس و العمل از خود نشان می دهد. از این رو باید در کنار شناژافقی از شناژمورب نیز استفاده شود.

ساختار شناژ مورب به گونه ای است که میلگرد گذاری در آن ها از پشت ساختمان صورت می گیرد و تا قسمت پشت تحتانی پی ادامه پیدا می کند. این کار باعث اتصال اصولی در جهت مهارسازی کناف می شود.

شناژ مخفی یا تای بیم tie beam

اجرای شناژهای مخفی در سقف تیرچه بلوک صورت می گیرد. استفاده از این شناژ در دهانه هایی که طولی بیش تر از 4 متر دارند باید در فواصل 2 متری صورت گیرد. از شناژمخفی در سقف ها برای افزایش صلیب سقف ساختمان استفاده می شود.

ساختار شناژ مخفی به گونه ای است که از دو میلگرد یکی در بالا و یکی در پایین مقطع استفاده می شود. شناژهای سقف حداقل به فاصله 10 سانتی متری از یکدیگر قرار می گیرند.

نکات مهم در مورد شناژها

قبل از استفاده از شناژها رعایت نکاتی مهم و حائز اهمیت می باشد که در این جا به بیان برخی از آن ها می پردازیم. یکی از نکات مهم در این زمینه نظارت یک مهندس ناظر در تمام مراحل می باشد.

گاهی مشاهده می شود که از داخل شناژها لوله را عبور می دهند. این کار کاملا غیر اصولی بوده و نباید انجام شود و در صورت مشاهده ساخت و ساز متوقف خواهد شد. نصب شناژها باید به گونه ای باشد که فاصله بین شناژهای عمودی 5 متر و شناژهای افقی 4 متر باشد. بتن ریزی باید به گونه ای انجام شود که بتن به طور کامل فضای داخلی میلگردهای شناژ را پر کند.

تفاوت شناژ عمود با ستون

بین شناژ عمود (قائم) با ستون با وجود شباهت های زیادی که وجود دارد، تفاوت هایی هم دارند که عبارت اند از:

• اصولا ستون ها به شکل مستطیل هستند و ابعاد طول و عرض آنها متفاوت می باشد، اما در شناژ قائم ابعاد طول و عرض یکسان و شکل مربع دارد .
• ستون ها یک عضو اصلی در ساختمان هستند که نمی توان آنها را حذف کرد، اما شناژعمود را می توان اجرا نکرد.
• شناژ قائم در ساختمان های آجری جهت تقویت دیوارها به کار می رود، اما ستون بتنی در اسکلت بتنی برای انتقال بار سقف به فونداسیون است.
• ستون از لحاظ ساختاری و مصالح بسیار مقاوم تر از شناژ عمود بوده و تحمل وزن بیشتری را دارد.

سخن پایانی

آن چه در این نوشته از ساختمانچی به بیان آن پرداختیم، معرفی انواع شناژ و کاربرد آن در ساختمان سازی می باشد. همانطور که گفتیم شناژها از مهم ترین بخش های فونداسیون محسوب می شوند و نقش بسیار مهمی در ایمن کردن خانه ها در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله ایفا می کنند.

امیدواریم با مطالعه این مطلب به خوبی با شناژها و خصوصیات منحصربفرد آنها آشنا شوید. در صورت تمایل می توانید نقطه نظرات خود را در این خصوص با ما در میان بگذارید.