امروزه افزودنی هایی مانند کندگیر کننده های بتن نقش مهمی در دوام و اجرای بتن ایفا می کنند و قابلیت های ویژه به آن می بخشند.
مهم ترین عاملی که بر عملکرد کندگیر کننده‌ها اثر می گذارد دما است. در واقع این افزودنی ها برای جلوگیری از مشکلاتی که در اثر هوای گرم برای بتن رخ می دهند، مورد استفاده قرار می گیرند.
علاوه بر دما عوامل دیگری نیز بر کارایی این مواد اثرگذار خواهند بود. از جمله ماشین آلات و تجهیزات مورد استفاده در تولید و انتقال بتن، وزش باد، نم و رطوب، زمان بتن ریزی و مهارت مجریان طرح. کندگیرکننده ها در زمان مشخص بر بتن اثر می گذارند، به نحوی که پس از گذشت یک بازه زمانی معین، آب‌گیری سیمان شروع می شود.
از این جهت مقدار مصرف سیمان باید به اندازه ای باشد که زمان لازم برای بتن ریزی، ویبره، پرداخت و کارهای جانبی وجود داشته باشد.
در نوشته های پیشین ساختمانچی به توضیح بتن و ویژگی های آن پرداختیم و انواع افزودنی های آن که شامل افزودنی های معدنی و شیمیایی می باشند مورد بررسی قرار دادیم.
هم اکنون در این نوشته قصد داریم کندگیر کننده ها که نوعی افزودنی بتن هستند را به شما معرفی نمائیم. با ما همراه باشید.
بتن چیست؟
بتن یکی از مصالح پرکاربرد در صنعت ساخت و ساز است که جزو مقاوم ترین مواد در برابر عوامل گوناگون محسوب می شود. این ماده از ترکیب سیمان پرتلند، آب و سنگدانه های طبیعی و یا بازیافتی که در نتیجه حفاری یا تخریب ساخت و ساز حاصل می شوند، بدست می آید.
بتن از مقاومت فشاری بسیار بالا برخوردار است و در برابر تغییرات آب و هوایی می تواند استحکام خود را حفظ کند. ویژگی ها و خواص آن با توجه به موادی که در ساختش به کار می روند متفاوت است.
علاوه بر مواد اولیه ای که هنگام تولید بتن با یکدیگر ترکیب می شوند، گاهی اوقات با توجه به موقعیت های اجرایی یکسری مواد افزودنی به ترکیب بتن اضافه می شوند.
کندگیرکننده ها یا دیرگیر کننده ها
افزودنی های کندگیرکننده به موادی اطلاق می شوند که فرآیند هیدراتاسیون سیمان را به تاخیر می اندازند. در نتیجه سرعت گیرش بتن پایین آمده و مدت زمان بیشتری صرف سفت شدن بتن می گردد.
این افزودنی ها خواص مکانیکی بتن را تحت تاثیر قرار نمی دهند. تنها به منظور کنترل دما و جلوگیری از اثرات نامطلوب آن مورد استفاده قرار می گیرند.
آن ها روند مقاوم سازی مکانیکی بتن را به طور موقت به تاخیر می اندازند اما پس از یک هفته ماده ای مقاوم با خلل و فرج کمتر ایجاد می کنند. برای تاخیر مدت زمان گیرش بتن، هم می توان از یک افزودنی دیرگیر کننده مجزا استفاده نمود و هم روان‌کننده یا فوق روان‌کننده به مخلوط بتن اضافه کرد.
مواد کندگیر کننده به منظور افزایش کارایی بتن به آن اضافه می شوند. هنگام استفاده از این افزودنی ها باید اندازه گیری مواد به دقت صورت گیرد. در صورت عدم رعایت استانداردهای لازم بر اساس دستورالعمل سازنده ممکن است گیرش بتن به صورت مطلوب صورت نگیرد و خطر عدم گیرش به علت کاربرد بیش از حد این افزودنی ها وجود داشته باشد.
کندگیر کننده‌ها به دو دسته آلی و معدنی دسته بندی می شوند. کندگیرکننده های آلی شامل لیگنو سولفونات ها، فسفونات ها، قندها و اسیدهای هیدروکسی کربوکسیلیک و نمک آن ها می باشند. اما کندگیرکننده های معدنی شامل فسفات ها، بورات ها و نمک های روی، مس، قلع و روی هستند.
کندگیر کننده‌ها نیز همانند سایر افرودنی های بتن پاسخگوی نیازهای ساخت و ساز در مناطق گرم و خشک هستند. گیرش زودهنگام بتن ممکن است مشکلاتی در پی داشته باشد، از این رو از افزودنی های کندگیر کننده استفاده می شود.
کاربرد کندگیر کننده ها
از جمله مواردی که این افزودنی ها به بتن اضافه می شوند به شرح زیر هستند:
بتن ریزی حجیم
در بتن ریزی های حجیم، دمایی که به علت آب گیری سیمان ایجاد می شود، بین هسته میانی و سطح بیرونی اختلاف دمایی پدید می آورد. در نتیجه ترک خوردگی حرارتی رخ می دهد، از این رو به منظور کاهش اختلاف دما و کنترل آن از کندگیر کننده ها استفاده می شود.
پرداخت بتن نما
هنگامی که سطح پوشیده از بتن به پرداخت نیاز دارد، کندگیر کننده به مخلوط بتن افزوده می شود تا سطحش دیرتر خشک شود و بتوان بین بتن با روکش سطح پیوند بهتری برقرار نمود. از این رو به بتن نما کندگیر کننده اضافه می کنند تا کارهای لازم بر روی آن صورت گیرد.
بتن ریزی دیوارهای عظیم
در بتن ریزی های حجیم دما بسیار بالاست، از این رو به دلیل کاهش انحراف سازه بتنی و گیرش تدریجی بتن به آن کندگیر کننده اضافه می کنند تا اختلاف دما کنترل شود و سازه از پیوستگی لازم برخوردار گردد.
بتن ریزی با قالب های لغزنده
افزودن کندگیر کننده، بتن را روان می کند و از چسبندگی آن به قالب ممانعت می نماید. همچنین با ایجاد تاخیر در روند گیرش، بتن با توجه به وزن خود فضای بین آرماتورها را پر می کند و بین بتن و فولاد چسبندگی لازم ایجاد می گردد.
کلام پایانی
ما در این نوشته از ساختمانچی به معرفی یکی از افزودنی های کاربردی و ضروری در استفاده از بتن به نام کندگیر کننده پرداختیم. امیدواریم نکات مذکور در این مطلب اطلاعات ارزشمند و مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار داده باشد. در صورت تمایل نظرات خود در این زمینه را با ما در میان بگذارید.
