آشنایی با انواع مصالح ساختمانی

مصالح ساختمانی به متریال هایی گفته می شود که از آن ها در احداث و تولید سازه های مختلف استفاده می شود. در احداث یک بنا مصالح مختلفی به کار می روند که به صورت طبیعی یا مصنوعی و خام یا ترکیبی بوده و هر کدام دارای ویژگی های منحصر بفرد می باشند.

آشنایی با این مصالح به منظور ترسیم نقشه های ساختمانی و اجرای آن ها ضروری است، از این رو فعالان حوزه ساخت و ساز باید به خوبی با مواد و مصالح ساختمانی آشنا باشند تا سازه ای مقاوم و با دوام احداث نمایند.

رایج ترین مصالحی که از قبل تا امروز مورد استفاده قرار گرفته اند و همچنان جایگاه خود را در صنعت معماری و ساختمان سازی حفظ نمودند، چوب، سیمان، فلز، آجر و بتن می باشند.

این متریال ها به دلیل مقاومت بسیار بالا و هزینه مقرون بصرفه در پروژه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. در دنیای مدرن امروزه مصالح ساختمانی نوین توسط صنعتگران تولید و به بازار عرضه می شوند که در مقایسه با مصالح قدیمی قابلیت ها و مزایای بی شماری دارند.

هر یک از این مصالح با توجه به مقاومت و کارایی خود در قسمت های مختلف ساختمان به کار می روند. آنچه که در ادامه این مطلب از ساختمانچی به بیان آن می پردازیم، معرفی انواع مصالح ساختمانی و کاربرد آن هاست. با ما همراه باشید.

انواع مصالح براساس جنس

اگر بخواهیم مصالح ساختمانی را براساس جنس دسته بندی کنیم می توانیم به دو دسته مصالح مرکب و مصالح ساده اشاره نماییم.

مصالح ساده

مصالح ساده به مصالح طبیعی یا مصنوعی می گویند که مواد تشکیل دهنده آن ها مشابه باشد. مصالحی نظیر شن، آجر، سیمان و بلوک جزء مصالح ساده به شمار می آیند.

مصالح مرکب

مصالح مرکب به مصالح طبیعی و یا مصنوعی می گویند که در تولید آن ها از چند متریال استفاده می گردد. ملات ها، بتن و ایزوگام جزء مرکب هستند.

مصالح براساس قدمت

• مصالح سنتی مانند برگ، شاخه، پوست حیوانات، درخت و …
• مصالح ساختمانی متداول نظیر پلاستیک، بتن، چوب، سیمان، گچ، آهن و …
• مصالح ساختمانی نوین مثل محصولات مصنوعی و انواع کامپوزیت ها

انواع مصالح ساختمانی براساس نحوه تولید

هر کدام از مصالح ساختمانی به شیوه ای متفاوت تولید و در اختیار مصرف کننده قرار می گیرند. اما در کل می توان گفت مصالح یا به صورت پیش ساخته و یا به شکل درجا در صنعت ساختمان تولید و استفاده می شوند.

مصالح ساختمانی پیش ساخته

مصالح پیش ساخته به مصالحی اطلاق می شود که در کارخانه یا کارگاه های مختلف تولید و سپس به محل اجرای پروژه منتقل و استفاده می گردند. با استفاده از این مصالح هزینه های کلی پروژه و زمان اجرای آن کاهش می یابد. همچنین با کاهش میزان ضایعات ساخت و ساز، گامی موثر در جهت حفظ محیط زیست برداشته خواهد شد.

هر چند ممکن است این مصالح در برابر اعمال تغییرات از انعطاف پذیری لازم برخوردار نباشند و مراحل اولیه طراحی و تولید آن ها زمان بر باشد، اما اهمیت و کارایی آنها را در ساخت و ساز نمی توان نادیده گرفت.

دال بتنی پیش ساخته، دیوارهای بتنی پیش ساخته، پانل های گچی پیش ساخته، کاشی و سرامیک، انواع بلوک و آجر از جمله مصالحی هستند که در کارخانه تولید و سپس در اختیار سازندگان قرار می گیرند.

مصالح ساختمانی درجا

مصالح درجا همانطور که مشخص است به مصالحی اطلاق می شود که در محل اجرای پروژه های ساخت و ساز تولید و مورد استفاده قرار می گیرند. برای مثال می توان به انواع ملات، قیرگونی درجا، اسکلت ساختمان، چهارچوب درجا و بتن درجا به عنوان مصالح درجا اشاره نمود.

مصالح ساختمانی و کاربرد آن ها

در ادامه برخی از مصالح ساختمانی پرمصرف را با کاربردشان آورده ایم:

خاک رس

خاک، ترکیبی از مواد عالی و معدنی است که در اثر هوازدگی و تخریب سنگ ها ایجاد می شود. انواع خاک ها به دو دسته چسبنده و غیر چسبنده تقسیم می شوند و دارای دانه بندی ریز یا درشت هستند.

سطحی ترین لایه سطح زمین خاک است که نوع آن به شرایط آب و هوایی، نوع سنگ اولیه، فعالیت موجودات زنده و منطقه جغرافیایی بستگی دارد.

خاک رس یکی از انواع خاک های چسبنده می باشد که در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد. این خاک نتیجه فرسایش سنگ های دگرگونی و آذرین است و به دلیل داشتن دانه های بسیار ریز آن را کلوئید نیز می نامند. نکته مهم در استفاده از این متریال، انتخاب نمونه ای با کیفیت از آن می باشد.

این خاک بهترین متریالی است که می توان برای کنترل دمای ساختمان از آن استفاده نمود. استفاده از خاک رس به ایجاد پایداری گرما در ساختمان کمک می کند.

از آن جایی که ساخت خانه ها به گونه ای است که در تابستان و زمستان هوای گرم یا سرد به داخل نفوذ می کند، استفاده از خاک رس در ساختمان سازی تا حد زیادی می تواند در تثبیت گرما و سرما و کنترل دما کارگشا باشد.

کاربرد خاک رس

از خاک رس در تولید مصالحی مثل آجر، کاشی، سرامیک، ملات گچ و خاک، سفته، ملات گل آهک، کاه گل و سفال استفاده می شود. دلیل اصلی استفاده از این ماده قیمت مناسب، سهولت استفاده و کندگیر بودن آن می باشد.

سنگ

یکی از مصالحی که از زمان های دور تاکنون از آن در ساختمان سازی استفاده می شود، سنگ است. سنگ به مواد جامد و سختی اطلاق می شود که از پیوند یک یا چند کانی تشکیل می شود و به سه دسته کلی سنگ های آذرین، سنگ های رسوبی و سنگ های دگرگون تقسیم می گردد.

عنصر اصلی تمام سنگ ها سیلیس است اما با توجه به شرایطی که در آن شکل می گیرند شامل کانی ها و مواد تشکیل دهنده متفاوت خواهند بود. یکی از مزیت های استفاده از این متریال در دسترس بودن آن می باشد.

انواع سنگ ساختمانی

انواع مختلفی سنگ وجود دارد که با توجه به مقاومت و کارایی لازم انتخاب و در امور گوناگون مورد استفاده قرار می گیرند. سنگ هایی که در طبیعت یافت می شوند شامل سنگ گرانیت، سنگ مرمر، سنگ تراورتن، سنگ کوارتزیت، سنگ مرمریت، ماسه سنگ، سنگ گابرو و سنگ دیوریت می باشند.

در صنعت ساخت و ساز سنگ ها را به دو صورت طبیعی یا خام و غیر طبیعی یا کارشده مورد استفاده قرار می دهند. سنگ های طبیعی همان سنگ های رودخانه ای، سنگ های لاشه ای، سنگ های لایه ای و سنگ های کوهی هستند.

اما سنگ های کارشده به سنگ هایی اطلاق می شود که با توجه به کاربرد خود به طرق مختلف بر روی آن ها کار می شود. سنگ لوحی، سنگ چند وجهی، سنگ قواره ای و سنگ دو تیشه جزء این نوع سنگ ها می باشند.

کاربرد سنگ

همانطور که می دانید در کشور ما معادن سنگ به وفور یافت می شوند، از این رو در اکثر پروژه های ساخت و ساز از این نوع مصالح ساختمانی به دلیل قیمت مناسب، مقاومت بالا و سهل الوصول بودن استفاده می گردد.

تنوع بالای سنگ امکان استفاده از این متریال را در مکان های مختلف فراهم نموده است. از جمله کاربردهای این مصالح مقاوم و با دوام ساخت تونل ها، پل ها، کف سازی، پی سازی، نماسازی، سنگ چینی، دکوراسیون داخلی و ساخت پله می باشد. برای اطلاع از قیمت انواع سنگ به بخش قیمت سنگ مراجعه فرمایید.

چوب

چوب از مصالحی محسوب می شود که از دل طبیعت به دست می آید. از این متریال در ساخت المان هایی که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند، استفاده می شود.

در ساخت بیش تر ساختمان ها و در انواع شرایط آب و هوایی، این ماده کاربرد ویژه ای دارد. چوب دارای انواع گوناگون است، از این رو کیفیت انواع مختلف آن با یکدیگر متفاوت می باشد.

حتی این امکان وجود دارد که چوب های حاصل از یک نمونه گیاه و درخت نیز کیفیت های متفاوتی داشته باشند. از این رو از انواع مختلف چوب در مصارف گوناگون استفاده می شود. بد نیست بدانید یکی از عوامل تاثیرگذار در میزان کیفیت چوب، شرایط رشد آن می باشد.

انواع چوب

در کل چوب را می توان به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم نمود. چوب طبیعی به چوب درختان جنگلی می گویند که دارای رنگ و بافت طبیعی می باشد و در انواع مختلف یافت می شوند.

چوب های مصنوعی حاصل فرآوری چوب طبیعی می باشند و به دلیل مقاومت در برابر نفوذ آب، حرارت، گرد و غبار و تنوع بالا به نسبت چوب طبیعی کاربرد بیشتری دارند.

قیمت چوب مصنوعی در مقایسه با چوب طبیعی مقرون بصرفه تر است. چوب مصنوعی نوعی از مصالح است که در انواع مختلف نظیر MDF، پلی وود، نئوپان و اچ دی اف تولید و در اختیار مشتریان قرار می گیرد.

کاربرد چوب

از چوب برای مصارف گوناگون ساختمانی از جمله ساخت درب و پنجره، اعضای باربر ساختمان، نماسازی بنا، کفپوش، دیوارپوش، راه پله و تیرهای چوبی استفاده می شود. برای اطلاع از قیمت های این نوع مصالح ساختمانی به بخش قیمت چوب مراجعه فرمایید.

آجر

آجر نوعی مصالح پرکاربرد در صنعت ساخت و ساز است که قدیم از پخت خشت حاصل می شد. آجرهای خشتی که در قدیم استفاده می شدند به دو طریق دستی و ماشینی تولید و در اختیار مصرف کننده قرار می گرفتند.

آجر را می توان از جمله قدیمی ترین مصالح ساختمانی دانست که از خاک رس و مواد دیگر در کوره های آجرپزی به وسیله حرارت بالا تولید می شود.

آجرها با توجه به مواد اولیه و کاربرد خود در کوره های مختلف حرارت می بینند از جمله کوره هوفمن، کوره تونلی، کوره تنوره ای. برای اطلاع از قیمت انواع آجر به قسمت قیمت آجر مراجعه کنید.

انواع آجر

برای آشنایی با انواع آجر می توانید به لینک مورد نظر مراجعه نمایید اما به طور مختصر انواع این مصالح ساختمانی پر مصرف شامل موارد زیر می باشند:

آجرمعمولی: آجر فشاری، آجر سفید و آجر قزاقی از جمله آجرهای معمولی هستند که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند.

آجر سفالی: آجر سفالی در مقایسه با آجر معمولی وزن سبکی دارد و به دو دسته سقفی و دیواری تقسیم می شود. اصولاً برای اینکه راحت تر به ملات بچسبد، آن را به صورت سوراخ دار تولید می کنند.

آجرجوش: آجر جوش از جمله آجرهایی است که در برابر ضربه، لب پریدگی، سائیدگی، مواد شیمیایی، یخبندان و لب پر شدن بسیار مقاوم است. آجرجوشی که برای مصارف ساختمانی به کار می رود نهایتاً تا 6 درصد آب جذب می کند.

آجرنسوز: آجر نسوز از مقاومت بالایی در برابر حرارت برخوردار است، از این رو در محیط هایی که میزان حرارت بالاست مورد استفاده قرار می گیرد. ماده اصلی تشکیل دهنده این آجر، خاک رس ذوب نشدنی است. آجر نسوز فاقد مواد قلیایی و یا آهک بوده و در رنگ های مختلف تولید می شود.

آجرسنگفرش: آجرهای مخصوص سنگفرش از مقاومت لازم در برابر سایش و جذب آب برخوردارند و برای سنگفرش نمودن مکان های مختلف و کف سازی استفاده می شوند.

بتن

بتن از مخلوط آب و سیمان بدست می آید. سیمان مورد استفاده در بتن از نوع پرتلند می باشد. هنگام ساخت این محصول به منظور جلوگیری از ایجاد حباب که موجب کاهش استقامت بتن می شود، از ویبراتورهای ویژه ای استفاده می گردد.

انواع بتن

بتن سنگین: بتنی که در ساخت آن از سنگدانه های سنگین استفاده می شود، بتن سنگین نام دارد. وزن این بتن بین ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است.

بتن سبک: بتن سبک به بتنی اطلاق می شود که سنگدانه های آن وزن کمی دارند. اگر وزن بتن کمتر از 1920 کیلوگرم بر متر مربع باشد، جزء بتن سبک به شمار می آید. از بتن سبک برای ساخت بلوک های بتنی استفاده می شود.

بتن متخلخل: به بتنی که دارای روزنه ها و حفره های متعدد به منظور عبور آب یا هوا باشد بتن متخلخل اطلاق می شود.

بتن سبک هوادار: در تولید این بتن از افزودنی های هوازا استفاده می شود. انواع بتن سبک هوادار در مکان هایی که امکان ذوب و انجماد بتن وجود دارد استفاده می گردد.

بتن با مقاومت بالا: این بتن دارای مقاومتی بالاتر از 40 مگاپاسکال است. هنگامی که نسبت آب به سیمان کم شود، بتن با مقاومت بالا تولید می گردد. خواص مکانیکی این بتن بسیار بالاست و مواد شیمیایی نمی توانند به آن آسیبی وارد کنند.

بتن پلیمری: در این نوع بتن از مواد پلیمری به منظور اتصال سنگدانه های بتنی استفاده می شود، از این رو در تولید آن سیمان حذف می شود. مواد پلیمری حجم حفره های بین سنگدانه ها را به میزان قابل توجه کاهش می دهند.

بتن خودمتراکم: بتن خود متراکم به بتنی اطلاق می شود که نیاز به ویبره ندارد و تنها با وزن خود متراکم می گردد. بتن خودمتراکم برای بتن ریزی های حجیم کاربرد دارد.

کاربرد بتن

در بین مصالح ساختمانی، بتن ماده ای بسیار مقاوم است که برای مقاوم سازی سازه مورد استفاده قرار می گیرد. بتن ها با توجه به نوع خود در مکان های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند اما در کل برای ساخت پل ها، سدها، کف سازی ها، تونل ها و کفپوش کاربرد دارند.

آهن آلات

آهن آلات از جمله مصالحی هستند که به دلیل مقاومت بسیار بالا و قابلیت شکل پذیری به وفور در امور ساخت و ساز استفاده می شوند. اصولاً این مصالح به صورت خالص به کار نمی روند، بلکه آلیاژهای آن مورد مصرف قرار می گیرند.

فولاد، مس، چدن، آلومینیوم و فولاد از جمله آلیاژهای آهن هستند که هر کدام کاربرد متفاوتی دارند. آهن آلات دوام و مقاومت سازه را افزایش می دهند، اما تنها عیب آن ها عدم مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی است. از این رو از روکش های مختلف برای آن استفاده می شود.

کاربرد آهن

از آهن آلات در ساخت انواع ابزارهای ساختمانی، تیر آهن، انواع ورق ها، انواع درب، نبشی ها و انواع میلگرد استفاده می شود. برای اطلاع از قیمت آهن آلات کلیک کنید.

شیشه

شیشه ماده ای شفاف با قابلیت عبور نور است که در مصارف ساختمانی کاربرد ویژه ای دارد. در ساخت این محصول از ماسه و سیلیکات ها استفاده می شود. این متریال بسیار شکننده است، از این رو به منظور افزایش مقاومت آن در برابر عوامل مختلف از تثبیت کننده ها در تولید آن استفاده می شود.

انواع شیشه شامل شیشه رنگی، شیشه دوجداره، شیشه نشکن، شیشه ضد آتش، شیشه سکوریت، شیشه خم، شیشه رفلکس و شیشه هوشمند مات شونده می باشند و با توجه به مقاومت لازم انتخاب و به منظور اهداف مختلف به کار می روند.

شیشه هوشمند مات شونده از جمله شیشه هایی است که در خانه های هوشمند امروزی به چشم می خورد. این شیشه میزان نور ورودی به ساختمان را تنظیم می کند.

برای مثال در روز به طور خودکار مات می شود و در شب به حالت اولیه باز می گردد. شیشه های هوشمند به میزان قابل توجهی هزینه های گرمایشی و سرمایشی ساختمان را کاهش می دهند.

انواع شیشه

شیشه ها در انواع مختلف به منظور استفاده در مصارف گوناگون تولید می شوند. رایج ترین شیشه هایی که در ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد به شرح زیر می باشند:

شیشه رنگی: این شیشه ها همانطور که از نامشان پیداست در رنگ های مختلف تواید می شوند و بیشترین میزان نور را جذب نموده و مقدار کمی از آن را از خود عبور می دهند.

شیشه رفلکس: شیشه رفلکس همانند آینه عمل می کند. این شیشه ها در روز مانع از دیدن درون ساختمان می شوند اما در شب این قابلیت را از دست می دهند.

شیشه دوجداره: این شیشه از کنار هم قرارگرفتن دو لایه شیشه که فضای بین آن ها با گاز آرگون پرشده تولید می شود. این شیشه ها نقش عایق صوتی و حرارتی را برای ساختمان ایفا می کنند.

شیشه لمینت یا نشکن: این شیشه برخلاف شیشه های معمولی هنگامی که در اثر ضربه می شکنند، تکه های خردشده آن به اطراف پراکنده نمی شوند و خرده شیشه ها کنار هم نگه داشته می شوند.

لمینت، مقاوم ترین شیشه است که از چند لایه شیشه که تحت فشار و گرما توسط لایه های نایلونی بهم چسبیدند تشکیل می شود.

شیشه سکوریت: سکوریت نوعی شیشه است که در اثر حرارت و سرد شدن ناگهانی تولید می شود. این شیشه در مکان هایی که مقاومت در برابر حرارت و ایمنی اهمیت دارد قابل استفاده می باشد.

در صنعت ساختمان، شیشه سکوریت برای ساخت درب های بدون قاب و یا مکان هایی که حفظ ایمنی انسان قابل توجه است کاربرد دارد.

شیشه خم: شیشه خم به دلیل دارا بودن شکل قوسی، بیشتر مورد توجه معماران قرار می گیرد. برای مثال استفاده از این شیشه ها برای ساخت پنل های جداره راه پله، زیبایی بی نظیری را در فضا به نمایش می گذارد.

کاربرد شیشه

از شیشه در ساخت درب و پنجره، نماکاری ساختمان، ساخت آینه، ساخت نورگیر، کاشی شیشه ای، بلوک شیشه ای و المان های دکوراتیو استفاده می شود. این روزها شیشه دوجداره در ساخت درب و پنجره و شیشه رفلکس برای نمای ساختمان کاربرد دارند.

نمای کرتین وال از جمله نماهای تمام شیشه ای است که جلوه بی نظیری به فضای شهری می بخشد. برای اطلاع از قیمت شیشه ساختمانی کلیک کنید.

گچ

گچ، پودری نرم و سفید رنگ است که از سنگ گچ بدست می آید. این ماده مستقیماً از سنگ گچ حاصل می شود و از هیچ ماده افزودنی در تولید آن استفاده نمی شود. برای اطلاع از قیمت این محصول به بخش قیمت گچ مراجعه فرمایید.

انواع گچ

گچ هایی که برای مصارف ساختمانی استقاده می شوند به شرح زیر می باشند:

گچ سفیدکاری: قیمت گچ سفیدکاری بسیار مناسب است. این گچ به منظور پوشش سطح و سفیدکاری دیوارها به کار می رود و رنگ آن کاملاً سفید است.

گچ میکرونیزه: این گچ از فرآوری گچ معمولی تولید می شود. میکرونیزه به منظور کشته کشی، سفیدکاری و گچ بری مصرف می شود.

گچ عاج: گچ عاج دانه بندی بسیار ریز دارد و زمان گیرش آن طولانی است. از این متریال برای کشته کشی بنا و ساخت پنل های پیش ساخته گچی استفاده می گردد.

گچ گیپتون: چسبندگی این نوع گچ به نسبت سایر گچ ها بالاتر است. این گچ بر روی انواع سطوح از قبیل بلوک های بتنی، سطوح فومی و سطوح بتنی متخلخل قابل اجراست.

 گچ سیوا: این گچ در برابر رطوبت مقاومت مناسبی دارد و از انتقال حرارت و صوت جلوگیری می کند. گچ سیوا از ترکیب گچ میکرونیزه با سایر افزودنی ها حاصل می شود. این نوع گچ برای زیرکاری بسیار مناسب است.

کاربرد گچ

گچ از جمله مصالح زودگیر است و از آن برای ساخت ملات، سفیدکاری سقف و دیوارهای ساختمان، ساخت پنل های پیش ساخته و المان های دکوراتیو استفاده می شود.

سیمان

سیمان در بین مصالح ساختمانی بسیار پر مصرف است و از ترکیب مواد آهکی مانند آلومینیوم اکسید و سیلیسیم تشکیل می شود. این ماده به صورت پودری بسیار نرم تولید شده و به صورت فله ای و یا بسته بندی در اختیار مصرف کننده قرار می گیرد. ترکیب سیمان با آب ماده ای سخت به نام بتن ایجاد می نماید که نقش مهمی در مقاوم سازی سازه های مختلف ایفا می کند.

انواع سیمان

سیمان پرتلند: سیمان پرتلند از جمله مرغوب ترین نوع سیمان است که در ساخت و ساز کاربرد ویژه ای دارد. این سیمان دارای تیپ 1 الی 5 است که هر کدام از آن ها با توجه به قابلیت ها و کارایی های لازم در مکان های مختلف قابل استفاده هستند.

سیمان رنگی: سیمان رنگی با افزودن رنگدانه به سیمان سفید ایجاد می شود. این سیمان سطحی صاف و یکدست ایجاد می کند، از این رو برای پوشش نمای ساختمان بهترین گزینه است. سیمان رنگی مقاومت مکانیکی بالایی دارد و دچار ترک خوردگی نمی گردد.

سیمان نسوز: سیمان نسوز در برابر حرارت های بالا و شوک حرارتی، مواد خورنده، سولفات ها، سائیدگی، ضربه و آب های اسیدی مقاومت خود را حفظ می کند. این سیمان به نسبت سیمان پرتلند زودتر سخت می شود.

کاربرد سیمان

سیمان مهم ترین ماده در ساخت و ساز است و از آن برای مصارف متعدد نظیر ساخت قطعات از پیش ساخته، ساخت تونل ها و پل ها، راه سازی و تولید بتن استفاده می شود. برای کسب اطلاع در مورد قیمت سیمان کلیک کنید.

ملات

ملات ماده ای چسبنده است که از ترکیب چند ماده حاصل شده و برای بهم چسباندن مصالح مختلف به یکدیگر به کار می رود. ماده پر کننده و ماده چسباننده دو جزء اصلی ملات هستند که بیشترین حجم مخلوط را ماده پر کننده به خود اختصاص می دهد.

در تولید ملات از مواد افزودنی شامل هواسازها، روان کننده ها، مواد پوزولانی، رنگدانه ها و مواد نگهدارنده آب به منظور افزایش خواص ملات استفاده می شود.

برای مثال مواد پوزولانی به منظور جلوگیری از حمله سولفات ها به ملات اضافه می شوند. در پروژه های ساخت و ساز ملات های مختلفی مصرف می شوند که برای آشنایی با تک تک آن ها می توانید به نوشته انواع ملات ساختمانی در سایت مراجعه نمایید. اما در کل ملات ها به سه دسته زیر تقسیم می شوند:

انواع ملات

ملات آبی: به ملات هایی که به منظور استفاده در محیط های آبی تولید می شوند و اگر در مجاورت با آب قرار گیرند سخت می گردند، ملات آبی اطلاق می شود. از جمله ملات های آبی می توان به ملات ماسه و آهک، ملات ماسه و سیمان و ملات خاک شنی و آهک اشاره نمود.

ملات هوایی: ملات هایی نظیر ملات کاه گل و ملات گچ و خاک که در برابر هوا خود را می گیرند و خشک می شوند، ملات هوایی اطلاق می شود.

ملات های ویژه: اگر به ملات های معمولی مواد افزودنی اضافه شود، آن ملات از قابلیت لازم برای استفاده در مکان های مختلف برخوردار می گردد. برای مثال ملات سیمان و یا آهک پوزولانی از جمله ملات هایی هستند که به دلیل افزودن مواد پوزولانی به آن ها در برابر مواد شیمیایی و حمله سولفات ها بسیار مقاوم می باشند، از این رو برای محیط هایی که احتمال حمله سولفات ها در آن ها وجود دارد مناسب هستند. همچنین با افزودن مواد آب بند به ملات می توان از آن در مکان هایی که در معرض آب قرار دارند استفاده کرد از جمله استخرها و منابع آبی.

لوله

این محصول استوانه ای با مقطع دایره برای انتقال سیالات در صنعت و خانه استفاده می شود. این مصالح ساختمانی که انواع و ضخامت های مختلفی دارند، به دو دسته درزدار و بدون درز (مانیسمان) تقسیم می شوند.

لوله های پلاستیکی

لوله های پلاستیکی در مقابل گرما مقاومت دارند و استحکام پذیری بالا و انعطاف پذیر هستند. از ویژگی های مهم لوله‌های پلاستیکی، سازگاری بالا و وزن کم می باشد.

مصالح نوین ساختمانی

با پیشرفت علم و تکنولوژی و استفاده از شیوه های نوین در ساخت مصالح ساختمانی روز به روز شاهد مصالحی با کیفیت تر و مقاوم تر هستیم. این مصالح عمر سازه را طولانی تر می کنند و در برابر عوامل مختلف از مقاومت لازم برخوردارند.

یکی از تکنولوژی هایی که در تولید مصالح استفاده می شود، تکنولوژی نانو است. تکنولوژی نانو به افزودن ذرات نانو به مصالح و افزایش کیفیت و کارایی آن ها اشاره دارد.

مصالح نانو به خوبی در برابر تغییرات آب و هوایی، فرسودگی، زنگ زدگی، تخریب، نفوذ آب و حمله سولفات ها از خود مقاومت نشان می دهند و امروزه جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص می دهند.

همچنین با گرایش افراد به سمت هوشمندسازی ساختمان و اجرای اصول بهینه سازی مصرف انرژی، مصالح جدیدی به نام مصالح هوشمند با قابلیت های منحصر به فرد وارد بازار می شوند.

از جمله مصالح جدید که با همت و دانش متحصصین و فعالان حوزه ساخت و ساز تولید و در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرند به شرح زیر می باشند:

انواع مصالح جدید

در سال های اخیر مصالح جدیدی به بازار آمدند که عبارت اند از:

بتن اسفنجی

بتن اسفنجی به دلیل داشتن حفره های خالی، از قابلیت حذب آب و خارج نمودن آن برخوردار است. استفاده از موادی نظیر خاکستر بادی، گاز سیلیس و سرباره در تولید این بتن، آن را در برابر ترک خوردگی و تخریب محافظت می نماید. بتن اسفنجی برای زیرسازی چمن ها و هدایت آب باران به سطوح زیرزمینی کاربرد دارد.

پانل های گچی پیش ساخته

پانل های گچی پیش ساخته از جمله مصالح نوین هستند که نه تنها برای ساخت دیوارهای کاذب مورد استفاده قرار می گیرند، بلکه نوعی عایق صوتی و حرارتی هستند که مانع از انتقال گرمای ساختمان و همچنین سر و صدا می گردند.

ورق پلی کربنات

این نوع ورق ها که از جنس ترموپلاستیک هستند ظاهری همانند شیشه دارند و به عنوان یک محصول جدید می توانند به عنوان جایگزین شیشه استفاده شوند. وزن ورق پلی کربنات بسیار پایین است و در رنگ های متنوع در اختیار مشتریان قرار می گیرد.

یکی از قابلیت های ویژه این محصول مقاومت در برابر اشعه های مضر خورشید و ممانعت از عبور آن هاست. در اجرای سقف کاذب از ورق پلی کربنات استفاده می شود.

کاشی حرارتی

کاشی حرارتی از جمله کاشی هایی است که با تغییر دمای محیط، رنگ آن تغییر می کند. این کاشی ها جنبه دکوراتیو دارند و در مکان هایی نظیر آشپزخانه و حمام قابل استفاده هستند. کاشی حرارتی نقش یک عایق را ایفا می کند و از استحکام و دوام بالایی برخوردار است.

شیشه مات شونده هوشمند

شیشه هوشمند بر اساس آخرین تکنولوژی روز دنیا تولید می شود و در خانه های هوشمند به منظور جلوگیری از هدررفت انرژی مورد استفاده قرار می گیرد.

این شیشه با توجه به نور و حرارت مورد نیاز ساختمان مات یا روشن می شود و نه تنها برای درب و پنجره بلکه به منظور پارتیشن بندی نیز کاربرد دارد.

پانل کامپوزیت آلومینیومی

این پانل های آلومینیومی شامل دو ورق آلومینیوم می باشند که بین آن ها پلی اتیلن قرار دارد و به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت، انجماد، آب و ضربه گزینه ای مناسب برای نماسازی ساختمان به شمار می آیند.

مصالح پایدار

برخی از مصالح ساختمانی از قابلیت تجدیدپذیری برخوردار نیستند و استفاده بی رویه از آن ها منجر به اتمام منابع و محروم شدن نسل های آینده از مصرف آن ها می گردد.

در کل تمام مصالح چرخه محیط زیست را تحت تاثیر قرار می دهند و می توانند باعث ایجاد و یا پرهیز از خطرات زیست محیطی شوند.

در واقع از زمانی که این مواد از طبیعت استخراج می شوند تا هنگام تخریب، آلودگی های بی شماری پدید می آورند که بر زمین و اتمسفر تاثیر سوء خواهد داشت.

از این رو می توان گفت انتخاب مصالح پایدار اهمیت بسیار زیادی در حوزه ساخت و ساز دارد و با به کارگیری این مواد گام موثری در جهت کاهش خطرات زیست محیطی برداشته خواهد شد.

مزایا و ویژگی های مصالح پایدار

• تولید و بهره برداری از آن ها باید از نظر انرژی کارآمد باشد.
• تا زمانی که این مصالح عمر می کنند، نباید آلودگی دائمی برای محیط زیست اتفاق بیفتد.
• این مصالح باید از قابلیت تخریب پس از استفاده برخوردار باشند.
• مصالح پایدار برخلاف تصور عموم از نظر اقتصادی مقرون بصرفه هستند و در صورت استفاده درست نقش موثری در کاهش هزینه ها ایفا می کنند.
• این مصالح باید در چرخه طبیعت قرار گیرند.
• مصالح پایدار باید غیر سمی بوده و هیچ نوع آلودگی ایجاد نکنند.
• آن ها باید همواره قابل بازیافت بوده و هیچ گاه به ترکیب های تجزیه ناپذیر تبدیل نشوند.
• کیفیت هوای ساختمان با استفاده از آن ها بهبود پیدا کند.
• تمام جوانب مربوط به چرخه عمر آن ها باید مورد ارزیابی قرار بگیرند.

فاکتورهای مهم در ارزیابی مصالح پایدار

معیارهای متعددی به منظور ارزیابی مصالح پایدار وجود دارند. این معیارها به طور کلی به چهار گروه زیر طبقه بندی می شوند و هر کدام شاخص های ویژه خود را شامل می شوند.

معیارهای سلامتی و زیست محیطی

• سازگاری با اصول زیست محیطی
• روش استخراج مواد اولیه
• انرژی پنهان
• تاثیر مصالح بر وضعیت هوا
• قابلیت بازیافت
• میزان هدر رفت مصالح
• تامین آسایش و آرامش ساکنین
• پتانسیل اسیدسازی
• اثر چرخه حیاط مصالح
• تخریب لایه اوزون
• گرمای ناشی از گازهای گلخانه ای
• تغییر در محیط طبیعی
• آلودگی آب و هوا
• تولید مواد سمی
• ایمنی در برابر آتش
• ایمنی افراد حین استفاده
• کیفیت هوای داخل ساختمان

معیار تکنیکی

• دوام، مقاومت و حداکثر میزان عمر مصالح
• سهولت استفاده در ساخت و ساز
• استحکام در برابر تخریب
• مقاومت در برابر حرارت و آتش
• قابلیت نگهداری
• تکنیک های فنی
• خاصیت آکوستیک
• وزن و جرم مصالح
• قابلیت سازه ای

معیارهای اقتصادی و اجتماعی

• تامین امنیت و سلامتی برای افراد جامعه
• هزینه تعمیرات
• زیبایی و جلوه ظاهری
• هزینه نگهداری
• هزینه دورریز مصالح
• به کارگیری مصالح بومی
• تطبیق با سنت ها و فرهنگ ها
• هزینه مالکیت
• سازگاری با اصول زیبایی شناسی
• هزینه نیروی کار
• فاکتورهای حسی
• هزینه حمل و نقل
• هزینه چرخه حیات

معیارهای مدیریت طراحی

• خلاقیت و ایده پردازی
• ذوق و سلیقه معمار
• فاکتورهای جغرافیایی و آب و هوایی
• قابلیت دسترسی
• قابلیت تولید سفارشی

عوامل موثر بر قیمت مصالح ساختمانی

در صنعت ساخت و ساز از مصالح و مواد متفاوتی استفاده می شود که هر کدام دارای قیمت مشخصی هستند. قیمت مصالح ساختمانی بر اساس فاکتورهای بی شماری محاسبه می شود از جمله: فیزیکی

• جرم
• حجم
• چگالی

شیمیایی

• مقاومت در برابر مواد اسیدی
• مقاومت در برابر مواد قلیایی
• استحکام در برابر خوردگی
• مقاومت در برابر گازها
• مقاومت در برابر هوازدگی

مکانیکی

• خاصیت ارتجاعی
• خزش
• مقاومت فشاری
• درجه سختی
• کرنش

کلام آخر

وب سایت ساختمانچی جامع ترین مرجع ساختمانی است که اطلاعات تولیدکنندگان محصولات ساختمانی و عرضه کنندگان خدمات مربوط به ساخت و ساز را از سراسر ایران گردآوری کرده و در دسترس مخاطبین قرار می دهد.

امیدواریم از مطالعه این نوشته لذت برده و با مصالح ساختمانی آشنا شده باشید. البته تعداد تمامی مصالح ساختمانی بسیار زیاد و بیشمار است و آوردن همه آن ها در یک نوشته کاری غیرممکن می باشد.

با این حال سعی بر آن شده تا حد امکان مصالح ساختمانی مهم و پرکاربرد را برای شما عزیزان معرفی کنیم. در صورت تمایل می توانید نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را در مورد این مطلب با ما اهالی ساختمانچی در میان بگذارید.

سوالات متداول