بتن چیست؟[بررسی ویژگی ها، انواع و کاربردهای آن]

بتن یکی از مصالح ساختمانی پرکاربرد در دنیای ساخت و ساز است که نقش آن در تامین دوام و استحکام سازه انکارناپذیر می باشد. پیشینه استفاده از بتن بسیار طولانی است و اولین بار در حجم عظیم توسط رومیان باستان مورد استفاده قرار گرفت.

همچنین گنبد پانتئون که یکی از بزرگ ترین گنبدهای جهان می باشد، با بتن‌غیرمسلح ساخته شده است. در این مقاله از ساختمانچی به بررسی بتن در ابعاد مختلف و سر تیترهای زیر می پردازیم.

آشنایی با مفاهیم بتن

مواد تشکیل دهنده بتن

دلایل استفاده از بتن

انواع‌بتن

افزودنی های بتن

قیمت‌بتن

بتن چیست؟

بتن ماده ای ترکیبی است که در حالت عادی به صورت روان می باشد اما با گذشت زمان سخت می شود و به جسمی مقاوم و محکم تبدیل می گردد. این نوع مصالح ساختمانی از نظر نوع موادی که در ساخت آن بکاررفته دارای انواع گوناگون است و با توجه به مکان و استحکام موردنظر مورد استفاده قرار می گیرد.

انتخاب نوع‌بتن بر اساس ویژگی هایی نظیر دوام، مقاومت گرمایی و شیمیایی، چگالی و کاربرد انجام می شود و برای هر سازه متفاوت، نوع خاصی از بتن به کار می رود.

در حال حاضر بتن نه تنها در مرحله سفت کاری ساختمان به صورت انواع بلوک‌بتنی و دال‌بتنی کاربرد دارد، بلکه به عنوان متریالی مقاوم برای پوشش کف، دیوار و نمای خارجی ساختمان نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

بتنی که برای نمای ساختمان انتخاب می شود بتن‌اکسپوز نام دارد. لازم به ذکر است که بتن به عنوان ماده ای قابل بازیافت مجدداً قابل استفاده برای مصارف گوناگون است.

بتن‌بازیافتی در صنعت ساخت و ساز برای اجرای فونداسیون، در حوزه شهرسازی برای پوشش پیاده روها و در حوزه طراحی داخلی و محوطه سازی برای ساخت المان های دکوراتیو استفاده می شود.

آشنایی با برخی مفاهیم مرتبط با بتن

در ابتدا بهتر است در مورد برخی مفاهیم مرتبط با بتن آشنایی پیدا کنیم. در ادامه به معرفی برخی از این مفاهیم می پردازیم.

خزش‌بتن

به تغییر شکل سازه‌بتنی در اثر نیروی اعمال شده، خزش در بتن اطلاق می شود. عواملی چون سن‌بتن، سنگدانه ها و نسبت های استفاده از متریال در مخلوط‌بتن می تواند بر این امر تاثیرگذار باشد.

بتن کرمو

پدیده بتن‌کرمو با نام های شن نما شدن و لانه زنبوری شدن بتن نیز شناخته می شود. با بروز این پدیده، ذرات درشت بدون این که فضای میان آن ها از ملات کافی برخوردار باشد، در کنار یکدیگر نمایان می شوند.

از عوارض بروز این پدیده می توان به ایجاد منظره نامطلوب، کاهش مقاومت فشاری، کاهش دوام و طول عمر و… اشاره کرد.

بتن پیش تنیده

پیش تنیدگی شامل یک تنش ثابت می باشد که که بر اثر آن مقداری از بارهای مرده و زنده در آن خنثی می شود؛ همین امر باعث افزایش مقاومت باربری آن می شود.

اسپیسر بتن

اسپیسر بتن نمونه ای از جدیدترین انواع اسپیسرها می باشد که از مقاومت فشاری بالایی برخوردار است و در افزایش طول عمر سازه های بتنی تاثیرگذار می باشد.

عیار بتن

عیار بتن به میزان ملات یا سیمان مورد استفاده در واحد حجم اطلاق می شود. به طور مثال اگر مهندسی به شما گفت حجم‌بتن مورد استفاده در فونداسیون، 350 است به این معناست که عیار بتن، 350 می باشد و در هر متر مکعب، از 350 کیلوگرم سیمان استفاده می شود.

پرایمر بتن

پرایمر بتن نوعی ماده چسبناک است که از سازه های بتنی در شرایط محیطی مختلف و در برابر واکنش های شیمیایی محافظت می کند.

آب بندی‌بتن

از آن جایی که احتمال قرارگرفتن سازه های بتنی در برابر آب یا مواد شیمیایی زیاد می باشد، آب بندی آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.

برای مثال آب بندی مخازن‌بتنی از نکات بسیار مهمی است که باید به آن توجه داشت. آب بندی بتن با استفاده از عایق اکریلیک تک جزئی و دو جزئی، عایق الاستومری یک جزئی و پودر پلیمری صورت می گیرد.

الیاف‌بتن

در ساخت بتن‌مسلح از الیاف‌بتن استفاده می شود. استفاده از الیاف‌بتن باعث افزایش مقاومت کششی بتن می شود و از ترک خوردگی آن جلوگیری به عمل می آورد.

آزمایشگاه‌بتن

آزمایشگاه‌‌بتن مکانی است که به افراد در جهت ساخت‌بتن برای دستیابی به مقاومت دلخواه و شرایط مورد نظر کمک می کند.

برای مثال از جمله آزمایش‌بتن که می توان در آزمایشگاه اجرا کرد، آزمایش التراسونیک‌بتن می باشد. انجام این آزمایش به واسطه ایجاد طرح مقاوم‌سازی‌بتن صورت می گیرد و با ارائه مقاومت نسبی به کارشناسان در این زمینه کمک می کند.

ژل میکرو سیلیس‌بتن

استفاده از ژل میکروسیلیس در ساخت بتن هایی با مقاومت بالا صورت می گیرد که باعث می شود مقاومت کششی‌ آن نیز افزایش یابد.

مواد تشکیل دهنده بتن

به طور کلی ترکیبات بتن شامل موارد زیر می شود:

سیمان پرتلند

سیمان پرتلند از جمله پرکاربردترین نوع سیمان برای تولید بتن است؛ در واقع این متریال برای تهیه انواع ملات مورد استفاده قرار می گیرد. این سیمان در مقایسه با سایر اجزای تشکیل دهنده بتن به انرژی بیشتری برای ترکیب نیاز دارد.

ترکیب سیمان با آب، ماده ای چسبنده به وجود می آورد که سنگدانه ها و ماسه را به یکدیگر می چسباند. برای آشنایی با ویژگی تیپ های مختلف سیمان پرتلند می توانید به نوشته کاربرد سیمان پرتلند در سایت مراجعه نمائید.

سنگدانه ها

سنگدانه ها بیشترین سهم را در مخلوط‌بتن به خود اختصاص می دهند. آن ها شامل ماسه، شن درشت و سنگ های خرد شده نظیر خرده سنگ های گرانیت و یا آهک می باشند. حدود 70 درصد مخلوط‌بتن را سنگدانه ها تشکیل می دهند، به همین دلیل نقش آن ها در بتن بسیار پر رنگ است.

میزان آب و سیمانی که برای تولید بتن نیاز است، براساس اندازه سنگدانه ها تعیین می شود. اگر در تهیه بتن از سنگدانه های بزرگ استفاده شود، برای پر کردن فضای بین آن ها سنگدانه های ریزتر به کار می رود. سپس برای چسباندن سنگدانه ها به یکدیگر ملات ریخته می شود.

با انتخاب سنگدانه های که سایز متفاوت دارند می توان میزان استفاده از ملات را کاهش داد که این امر از نظر اقتصادی مقرون بصرفه است و منجر به کاهش قیمت‌بتن می گردد.

در حال حاضر سنگدانه های بازیافتی که از تخریب، ساخت و ساز و یا حفاری حاصل می شوند در تولید بتن کاربرد دارند و به جایگزین مناسبی برای سنگدانه های طبیعی تبدیل می شوند.

آب

هنگامی که آب با سیمان ترکیب می شود، فرآیندی به نام هیدراتاسیون رخ می دهد. این فرآیند شیمیایی باعث سفت و سخت شدن مخلوط بتن می گردد.

مخلوط آب و سیمان حفره های بین سنگدانه ها را پر می کند و آن ها را به یکدیگر می چسباند. اگر میزان آب مصرفی نسبت به سیمان کمتر باشد، بتن پایدارتر می شود، اما اگر این میزان بیشتر باشد، اسلامپ‌بتن افزایش می یابد.

مواد افزودنی بتن

افزودنی هایی که به بتن اضافه می شوند منجر به تقویت برخی از خواص آن می شوند. این مواد می توانند مقاومت کششی بتن، سرعت گیرش، میزان کارایی و مقاومت آن در برابر نفوذ آب را تحت تاثیر قرار دهند.

افزودنی های بتن به دو دسته افزودنی های شیمیایی و افزودنی های معدنی دسته بندی می شوند که در ادامه به توضیح آن ها می پردازیم.

افزودنی های شیمیایی

این افزودنی ها به منظور ایجاد ویژگی ها و قابلیت های خاص در بتن به صورت مایع یا پودر مورد استفاده قرار می گیرند. انواع روان کننده ها، فوق روان کننده ها، زودگیرکننده ها، کندگیر کننده ها، هوازاها و رنگدانه ها جزء افزودنی های شیمیایی بتن هستند.

 روان کننده ها

روان کننده، قرار گرفتن بتن در محل مورد نظر را آسان تر می کند و کارایی آن را بالا می برد. این مواد مقاومت‌بتن را افزایش می دهند و می توان از آن ها به منظور کاهش آب مصرفی در مخلوط‌بتن استفاده کرد.

فوق روان کننده ها

فوق روان کننده ها کارایی بتن را به نسبت استفاده از روان کننده ها بالاتر می برند و خواص مضری برای بتن به همراه نخواهند داشت.

زودگیرکننده ها

زودگیرکننده ها خواص‌بتن را در آب و هوای سرد بهبود می بخشند و سرعت هیدراتاسیون سیمان را بالاتر می برند.

کندگیرکننده ها

کندگیرکننده ها منجر به کاهش سرعت هیدراتاسیون سیمان می شوند و برای کنترل کردن زمان گیرش بتن‌های حجیم در آب و هوای گرم مورد استفاده قرار می گیرند.

هوازاها

این مواد هنگام اختلاط، حباب های ریز ناپیوسته در بتن ایجاد می کنند و کارایی بتن را هنگام یخبندان بالا می برند. اصولاً از هوازاها در مخلوط هایی که سنگدانه های خشن یا سبک دارند و میزان سیمان و آب در آن ها کمتر است، استفاده می شود. از این رو این نوع افزودنی ها در تولید بتن‌های سبک و حجیم کاربرد دارند. لازم به ذکر است که هوازاها پایداری بتن را بالا می برند.

رنگدانه ها

از رنگدانه ها برای تغییر رنگ بتن استفاده می شود. بتن‌رنگی به منظور استفاده به عنوان المانی دکوراتیو در دکوراسیون داخلی و محیط های خارجی بکار می رود.

افزودنی های معدنی

در حال حاضر به دلیل اهمیت توجه به محیط زیست، استفاده از مواد بازیافتی رواج یافته است. افزودنی های معدنی نه تنها هزینه های تولید بتن را کاهش می دهند، بلکه به محیط زیست آسیب نمی رسانند. این افزودنی ها به شرح زیر می باشند:

خاکستر بادی

خاکستر بادی از جمله محصولات جانبی است که توسط نیروگاه های برقی که از زغال سنگ استفاده می کنند، حاصل می شود. خواص و ویژگی های این افزودنی به میزان زغال سنگ مصرفی بستگی دارد.

خاکستر بادی جایگزین مناسبی برای سیمان پرتلند در تولید بتن است و خواص آن را بهبود می بخشد. تولید سیمان منجر به ایجاد گازهای گلخانه ای می شود، از این رو با استفاده از خاکستر بادی به جای سیمان می توان گام موثری در جهت حفظ محیط زیست برداشت.

نانوفیبرهای کربنی

این افزودنی ها به منظور افزایش خواص‌بتن نظیر مقاومت فشاری و سلامت آن مورد استفاده قرار می گیرند. فیبرهای کربنی از مقاومت کششی و رسانایی بسیار بالایی برخوردار هستند.

از این رو خواص الکتریکی و مکانیکی بتن را بالا می برند. این مواد با هدف یخ زدایی مورد استفاده قرار می گیرند و منجر به رسانا شدن بتن می شوند.

فوم سیلیکا

فوم سیلیکا محصولی از کوره های قوس الکتریکی است و هنگام تولید آلیاژهای سیلیکون و فروسیلیکون ایجاد می شود. ذرات این ماده در مقایسه با خاکستر بادی بسیار کوچک تر هستند.

این ماده پایداری و مقاومت‌بتن را افزایش می دهد، اما برای افزایش کارایی بتن نیاز به افزودنی های فوق روان کننده است.

سرباره آتشفشانی

سرباره آتشفشانی از خاصیت هیدرولیکی برخوردار است و به عنوان جایگزین بسیار مناسب برای سیمان پرتلند قابل استفاده است. این افزودنی محصول جانبی صنایع فولاد می باشد.

متاکائولین واکنش‌پذیر

از این ماده برای تولید بتن به رنگ روشن استفاده می شود. متاکائولین واکنش‌پذیر مقاومت‌بتن را بالا می برد و در جایی که ظاهر کار حائز اهمیت است، استفاده می شود.

دلایل استفاده از بتن در ساخت و ساز

بتن یکی از رایج ترین و پرمصرف ترین مصالح در سراسر دنیا می باشد که قابلیت ها و مزایای منحصربفرد آن، این ماده را به مقاوم ترین مصالح ساختمانی تبدیل نموده است.

از جمله دلایلی که باعث می شود بتن به عنوان متریالی پایدار در صنعت ساخت و ساز مطرح شود، می توان به موارد زیر اشاره نمود.

دوام و طول عمر بالا

در هنگام تولید و عمل آوری بتن با توجه به شرایط آب و هوایی و میزان مقاومت مورد نظر از استانداردهای لازم تبعیت می شود. از این رو بتنی که با رعایت تمام اصول تولید می شود از دوام و پایداری بالا برخوردار است و سال ها بدون آن که دچار عیب و ایراد شود به همان شکل اولیه باقی خواهد ماند.

مقاومت‌بتن در برابر عوامل مختلف بسیار بالاست؛ از این رو می توان از استحکام و دوام آن اطمینان خاطر داشت. یکی از کاربردهای‌بتن استفاده از آن در اجرای دال‌بتنی است.

دال‌بتنی نوعی سازه یکپارچه از بتن و فولاد است که برای ایجاد سقف و یا کف سازی کاربرد دارد. دوام و استحکام این سازه به دلیل استفاده از بتن در آن بسیار طولانی است.

قابلیت دسترسی آسان

موادی که برای تولید بتن مورد استفاده قرار می گیرند به راحتی قابل دسترسی هستند. برای مثال شن و ماسه که از اجزای اصلی تشکیل دهنده بتن هستند در تمام نقاط کشور وجود دارند. علاوه بر آن تهیه مواد اولیه بتن با قیمت مناسب امکان پذیر است.

شکل پذیری ایده آل

بتن حالتی روان دارد و در هر قالبی ریخته شود، شکل آن را به خود می گیرد. از این رو بتن را می توان در مکان های مختلف مورد استفاده قرار داد.

مقاومت در برابر حرارت

بتن مقاومت بسیار بالایی در برابر آتش و حرارت داد. در ساختمان هایی که با بتن‌مسلح بنا می شوند، اگر بتن پوشش محافظتی داشته باشد، ساعت ها در برابر آتش مقاوم خواهد بود.

مقاومت فشاری بسیار بالا

مقاومت فشاری بتن بسیار بالاست، از این رو در تمام سازه ها می توان از این ماده استفاده نمود. بتن قابلیت تحمل فشارهای بسیار بالا را دارد و دچار آسیب نخواهد شد.

فاکتورهای تاثیرگذار بر میزان کارایی بتن

میزان کارایی بتن به عوامل متعددی بستگی دارد که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.

• نسبت آب به سیمان

نسبت آب به سیمان بر کارایی بتن تاثیرگذار خواهد بود. افزایش میزان سیمان باعث افزایش نیاز بتن به آب برای دستیابی به کارایی مورد نظر می شود. این در حالی است که سیمانی که از عیار پایین تری از سیمان برخوردار است، به آب کمتری برای رسیدن به کارایی مورد نظر نیاز دارند.

• نوع عملیات ساخت و ساز
• روش ترکیب‌بتن
• ضخامت بخشی از بتن
• میزان تقویت‌بتن
• روش متراکم سازی
• فاصله حمل‌بتن تا محل انجام کار
• روش قرارگیری‌بتن
• شرایط محیطی

راهکارهای بهبود میزان کارایی بتن

برای افزایش میزان کارایی‌بتن می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• افزایش میزان آب به سیمان
• استفاده از توده حجیم تر
• استفاده از توده ای با شکل منظم و کاملا گرد به جای اشکال نامنظم
• افزایش مدت زمان و دمای اختلاط
• استفاده از مصالح با خاصیت غیر متخلل و اشباع
• افزودن ترکیبات مناسب
• استفاده از مواد حباب ساز
• کارایی مطلوب بتن برای ساخت و ساز

انواع بتن

بتن در انواع زیر تولید و برای مصارف گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد.

بتن معمولی

بتنی که در تولید آن از سیمان، آب و سنگدانه ها استفاده شود، بتن‌معمولی نام دارد. بتن‌معمولی دارای مقاومت معمولی است که بین 10 الی 40 مگا پاسکال متفاوت می باشد. زمان گیرش بتن‌معمولی به عواملی نظیر عیار سیمان و وضعیت آب و هوایی بستگی دارد.

بتن‌سبک

سنگدانه هایی که در تولید بتن‌سبک مورد استفاده قرار می گیرند، در مقایسه با بتن‌سنگین سبک تر هستند. مقاومت این نوع بتن از 7 الی 40 مگاپاسکال متغیر است.

بتن‌متخلخل

این بتن همانطور که از نامش پیداست دارای خلل و فرج است و می تواند آب و یا هوا را از روزنه های خود عبور دهد. بتن‌سبک گازی و بتن‌گازی از انواع بتن‌متخلخل می باشد.

بتن با مقاومت بالا

این نوع‌بتن از مقاومت بالای 40 مگا پاسکال برخوردار است و در تولید آن آب به نسبت سیمان کمتر استفاده می شود و کیفیت سنگدانه های مصرفی بالا می باشد. علاوه بر آن در تهیه بتن با مقاومت بالا از مواد افزودنی نیز استفاده می شود.

بتن‌هوادار

وارد کردن هوا درون بتن با استفاده از افزودنی های هوازا انجام می شود. میزان هوا در بتن‌های هوادار حدود 3 تا 6 درصد می باشد.

بتن‌خودمتراکم

بتن خود متراکم نیازی به ویبره ندارد؛ زیرا هنگام بتن‌ریزی، در اثر نیروی وزن خود متراکم و سخت می شود. این بتن به اندازه کافی روان است و به تمام روزنه های موجود نفوذ می کند، از این رو نیازی به لرزش یا ویبراسیون ندارد.

بتن شاتکریت یا پاششی

بتن‌شاتکریت با استفاده از نازل های مخصوص در سطح مورد نظر پاشیده می شود. برای آگاهی از نحوه اجرای بتن شاتکریت می توانید به نوشته مربوط به آن در سایت ساختمانچی مراجعه نمائید.

بتن با عملکرد بالا

این بتن از مقاومتی حدود 70 الی 100 مگا پاسکال برخوردار است، از این رو دوام و پایداری آن فوق العاده می باشد. بتن با کارایی بالا به راحتی قابل جاگذاری است و گیرش آن سریع اتفاق می افتد.

از جمله مزایای این بتن می توان به مواردی نظیر تراکم، سختی، مقاومت مکانیکی بالا، گرمای هیدراتاسیون، طول عمر و حجم ثابت اشاره نمود.

بتن آهکی

بتن‌آهکی همانطور که از نامش پیداست به جای سیمان در آن از آهک استفاده می شود. آهک ماده ای تجدیدپذیر است و از نظر زیست محیطی مضر نمی باشد. از بتن‌آهکی برای ساخت گنبدها و کف سازی استفاده می شود.

بتن‌پلیمری

در تولید بتن‌پلیمری به جای استفاده از سیمان از مواد پلیمری استفاده می شود. با استفاده از این مواد حجم حباب های درون بتن کاهش می یابد، از این رو با وجود سنگدانه ها فضای خالی در بتن به حداقل می رسد و تراکم و چگالی آن بالا می رود.

بتن‌مسلح یا آرمه

به بتنی که با الیاف فیبری و یا میلگرد تقویت می شود، بتن‌مسلح یا بتن‌آرمه می گویند. بتن‌آرمه این روزها به رایج ترین بتن در ساخت و ساز تبدیل شده، زیرا به گونه ای تقویت شده که بارهای فشاری و کششی را می تواند تحمل کند.

مهم ترین عامل تعیین کننده استحکام بتن‌مسلح، چسبندگی بین بتن و تقویت کننده هاست. تقویت کننده های فولادی به شکل شبکه ای از میلگرد درون بتن قرار می گیرند.

بتن شیشه ای

بتن‌شیشه ای که به بتن‌لیتراکن نیز معروف است، از شیشه های بازیافتی تولید می شود. این بتن‌دکوراتیو است و زیبایی و دوام خاصی به سازه می بخشد. علاوه بر آن نوعی عایق گرمایی محسوب می شود.

بتن مگر

بتن‌مگر که به نام بتن‌پوششی نیز معروف است، به نوعی از بتن با عیار سیمان کم می گویند که به منظور حاضرسازی بستر خاکبرداری اجرا می گردد. استفاده از بتن‌مگر از نفوذ سیمان به خاک جلوگیری به عمل می آورد.

بتن آماده

بتن‌آماده به ترکیب آب و سیمان که همان ملات نام دارد و سنگدانه های ریز و درشت اطلاق می شود. این مدل‌بتن در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. آن چه که در مورد آن ها باید مورد توجه قرار گیرد، ترکیب نسبت صحیحی از مواد تشکیل دهنده آن ها می باشد.

بتن غلطکی

از بتن‌غلطکی در در اجرای سازه های بزرگ استفاده می شود. اجرای این بتن با استفاده از ماشین آلات سنگین و مخصوص صورت می گیرد.

نوآوری های جدید در تکنولوژی تولید بتن

بتن رسانای الکتریسیته

بتن رسانای الکتریسیته یا بتن‌گرم فواید بسیاری برای جاده ها یا سطوح دیگر در زمان برف و یخبندان به ارمغان می آورد. فرودگاه بین المللی دس موینس دو اسلب از این نمونه بتن را آزمایش کرد تا وضعیت باند فرودگاه را در طول زمستان بررسی نماید.

این بتن از طریق یک اپلیکیشن موبایل مدیریت و بررسی شد و عملکرد و کیفیت آن به دقت کنترل و ضبط گردید. نتایج حاصل نشان دادند که بتن‌گرم را می توان در آب و هوای سرد برای جاده ها، پل ها و فرودگاه ها به منظور افزایش ایمنی استفاده کرد.

بتن فراتوانمند یا UHPC

UHPC یک نمونه جدید از بتن است که بسیار مقاوم و بادوام بوده و به بتن‌سنتی بسیار شبیه می باشد، اما 25 درصد از ترکیب آن شامل الیاف متنوع و افزودنی های شیمیایی یا معدنی است که محصولی بسیار مقاوم ایجاد کرده است.

الیاف های یکپارچه از پلی استر تا فایبرگلاس، بازالت و فولاد متفاوت می باشند و هر کدام مزایا و ویژگی های خاص خود را به همراه دارند.

طول عمر بتن‌فراتوانمند بیشتر از 75 سال تخمین زده شده، در حالی که بتن سنتی حدود 25 الی 35 سال عمر می کند. علاوه بر آن هر چند مقاومت فشاری این بتن بسیار بالاست، اما در برخی ترکیبات ممکن است به بالاترین حد خود نیز برسد.

در مقابل، بتن‌سنتی دارای مقاومت فشاری پایین تری می باشد که این مقدار در مقایسه با بتن‌فراتوانمند ناچیز است. از دیگر ویژگی های این بتن می توان به انعطاف پذیری، کشش و مقاومت فوق العاده در برابر نمک ها، رطوبت و مواد شیمیایی اشاره کرد.

تمام این ویژگی ها و پیشرفت های قابل توجه منجر به افزایش چشمگیر در چرخه عمر زیرساخت هایی می شوند که با بتن‌فراتوانمند به عنوان اجزای اصلی تولید می شوند.

خواص این بتن باعث می شود آن را برای کاربردهای سنتی و همچنین استفاده های جدیدتر و پیشرفته تر در حوزه هایی مانند طراحی معماری که به اجزای نازک و شکل های پیچیده نیاز دارد، انتخاب کنند.

بتن سبز

تقریباً 5 درصد از گازهای دی اکسید کربن تولید شده توسط فعالیت های انسانی در دنیا ناشی از تولید سیمان است. تولید کنندگان سیمان راهکارهای بسیاری در پروسه ترکیب مواد به کار می برند تا محصولی تولید کنند که طول عمر بالاتری داشته، نیازمند مراقبت مستمر نباشد و علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی تولید گازهای گلخانه ای را به حداقل برساند.

بتن‌سبز بهترین گزینه ای است که این ویژگی ها را در بر می گیرد و با عمری طولانی به حداقل مراقبت نیاز دارد. بتن‌های جدید از این نوع که بسیار مقاوم و نازک هستند به متریال ها و فولاد کمتری در هر پروژه نیاز دارند؛ از این رو انتشار گاز دی اکسید کربن را به حداقل می رساند.

تغییرات شکل گرفته در پروسه تولید بتن

سازه های پیش ساخته

پیش بینی می شود که بازار جهانی بتن‌های پیش ساخته بین سال های 2018 تا 2025 با نرخ رشد سالیانه 6.1 درصد مواجهه شود. تولید المان های پیش ساخته مدت زمان تولید سازه بتنی را کاهش می دهند، در نتیجه هزینه ها پایین می آید.

عناصر پیش ساخته می توانند به سرعت به محل های استفاده منتقل شوند، در نتیجه ترافیک کاهش می یابد و ایمنی کارگران بالا می رود. نظارت بر کنترل کیفیت این محصولات به دقت صورت می گیرد، از این رو محصول نهایی ایده ال خواهند بود.

استفاده از دستگاه های اتوماتیک

پرینتر سه بعدی بتن به منظور اتوماتیک سازی تولید بتن مورد استفاده قرار می گیرند. دو نوع از این دستگاه های رباتیک در سال گذشته توسط Apis Cor و MIT معرفی شدند.

هر دو این ماشین ها سیار هستند و می توانند در مکان های مختلف حرکت کنند. همچنین آن ها قادر به تولید سازه هایی مانند یک خانه کوچک در کمتر از یک روز می باشند.

اولین پل سه بعدی جهان در سال 2017 در اسپانیا رونمایی شد. ساخت و نصب سازه ای با این ابعاد 18 ماه به طول انجامید. این تکنولوژی پیشرفته تولید بتن به تعداد کمی نیروی کار نیاز دارد و به میزان کمتری به محیط زیست آسیب خواهد رساند.

هر چند این فناوری بسیار جدید است، اما پیامدهایی در بر خواهد داشت که منجر به نجات از بلاهای طبیعی و شرایط اضطراری می گردد.

نیروی کار

در صنعت ساخت و ساز همواره کمبود نیروی کار و کارگر حس می شود و دلیل این امر نگرانی کارفرمایان از پرداخت دستمزد است.

کارگران ساختمانی، خصوصاً کارگران خط تولیدبتن باید از مهارت لازم برخوردار باشند، زیرا استفاده از نوآوری ها و تکنولوژی های اخیر نیازمند کسب مهارت است.

نیاز به کارگران ماهر و با تجربه از طرفی و کمبود آن ها از طرفی دیگر مسلماً منجر به بالا رفتن دستمزدها خواهد شد. تولید کنندگان و پیمانکاران فعال در زمینه تولیدبتن باید بر این اساس نسبت به استخدام نیروی کار اقدام نمایند.

توسعه و پیشرفت هایی نظیر اتوماتیک سازی و تولیدبتن پیش ساخته که در سال 2018 صورت گرفتند نیاز به نیروی کار در این صنعت را به حداقل رسانده است.

فواید توسعه علم و تکنولوژی

بروزرسانی واقعی

سنسورهای GPS در کامیون های حمل‌بتن و تجهیزات‌بتن ریزی باعث می شوند صاحبان آن ها همواره به روز باشند. دستگاه های موبایل نیز امکان دسترسی به خطوط ارتباطی در زمان های مختلف را فراهم می کنند و نیازی نیست کارگران همواره تحت نظارت باشند؛ زیرا از راه دور می توان از فعالیت های آن ها آگاه شد. با این بروزرسانی ها کارگران نیز می توانند زمان کمتری را هدر دهند و برنامه ریزی های خود را تسریع بخشند.

تجهیزات هوشمند

سنسورهای تعبیه در میکسرها و تجهیزات‌بتنی می توانند بر روی مسائل مربوط به نگهداری‌بتن نظارت کنند. هنگامی که فاکتورهایی مانند دما، سرعت ترکیب و… به مرز خطر رسیدند، به سرعت علامت هشدار ارسال می شود. سپس قبل از آن که یک نقص واقعی اتفاق بیفتد مشکل حل خواهد شد.

سنجش گرهای قدرت می توانند برای نظارت بهتر بر بتن در زمان عمل آوری مورد استفاده قرار گیرند. این پیشرفت ها باعث کاهش مدت زمان تعمیرات و خرابی ها در طی فرآیند تولید و صرفه جویی در هزینه های تعمیر و نگهداری می شوند. آنها همچنین به تولید محصولی با کیفیت بالاتر کمک می نمایند.

کاربرد بتن

• ساخت ساختمان: در بناهای مسکونی، تجاری و صنعتی، از بتن در ساخت تیر، سقف، ستون و پی ساختمان استفاده می‌شود.
• راهسازی: از بتن در راهسازی به عنوان رویه‌های بتنی، دیوار حائل، جان‌ پناه و غیره استفاده می‌شود.
• راه‌ آهن: به عنوان تراورس (ریل بند) و علامت‌های راهنمایی.
• پل‌سازی: از بتن در پل‌سازی برای ساخت پی، پایه، دیوارهای جناحی و برگشتی، شمع و موارد مشابه استفاده می‌شود.
• بندرسازی و اسکله‌سازی: به عنوان شمع، پایه، دیوار محافظ، موج‌شکن، چراغ‌ها و علائم دریایی از بتن استفاده می‌شود.
• فرودگاه‌ها: از مهم‌ترین کاربردهای بتن در فرودگاه‌ها برای ساخت و ساز باند، محوطه پارکینگ‌های موقت و دائمی هواپیماها است.
• تونل‌سازی: به ویژه در سقف و دیوار تونل‌ها
• مهندسی آبیاری: بتن‌ها کاربرد بالایی در ساخت سد، کانال، تاسیسات آب‌گیری، انحراف و تقسیم آب دارند.
• از بتن در آبرسانی و فاضلات به صورت کانال، تاسیسات فاضلاب و تصفیه آن، و به صورت لوله‌های آب و تاسیسات تصفیه‌خانه‌های آب استفاده می‌شود.
• در ساخت سیلوها و انبارهای غله و ساختمان، راکتورهای اتمی، پایه‌های بتنی سقف‌های سبک و جایگاه‌های ورزشی.
• در ساخت منابع هوایی و زمینی آب و مایعات دیگر، انبارهای نظامی ویژه (اسلحه و مواد منفجره)، تاسیسات دفاعی زیرشهرها و پایگاه‌های نظامی و قطعات پیش‌ساخته ساختمانی.
• در ساخت پیاده‌رو‌ها و محوطه‌سازی و جدول‌گذاری خیابان‌ها، کوچه‌ها و پارک‌ها، دکل‌ها، تیرهای برق، کف پارکینگ‌ها و تعمیرگاه‌ها، و جایگاه فروش مواد سوختی.
• نماسازی، حفاظت ستون‌های فلزی در مقابل آتش‌سوزی، پوشش شیب‌ها و حفاظت آن‌ها در مقابل خرابی و فرسایش.
• مصارف متفرقه مانند ساخت عایق‌های گرمایی و صوتی و الکتریکی، وزنه‌های جرثقیل و به عنوان ماده پرکننده.

فرآورده بتنی

از بتن در ساخت فرآورده های زیادی استفاده می شود. برای مثال از جمله محصولات بتنی می توان به منهول، قالب‌بتنی، جدول و نرده، پانل‌بتنی، ساختمان‌بتنی، کانکس، اسکلت‌بتنی، قالب بتن استاندارد، دیوار‌بتنی، تجهیزات و فلاورباکس‌بتنی و… اشاره کرد.

ملزومات بتن‌ریزی

بتن‌ریزی از جمله مراحلی است که در اجرای بتن و پس از حاضرسازی آن صورت می گیرد. از جمله وسایلی که برای انجام این کار مورد نیاز می باشد می توان به اسپیسرها، قالب‌بتن، الیاف‌بتن، مواد آب بندی بتن و بتن‌‌ریز اشاره کرد.

قیمت بتن‌آماده

اگر به دنبال خرید بتن‌آماده هستید، حتما در این زمینه باید با یک متخصص مشورت نمایید، چرا که بتن‌آماده در عیارهای متفاوت عرضه می گردد. بنابراین با توجه به نوع کاربری آن باید از عیار مخصوص استفاده نمایید.

نکات پایانی

آن چه که در این مطلب از ساختمانچی به بیان آن پرداختیم، ارائه نکات تکمیلی در زمینه بتن و انواع آن و همچنین ویژگی های منحصربفرد آن می باشد.

همان گونه که قبلا نیز به این نکته اشاره شد، بتن از جمله مصالحی است که از آن در ساخت و ساز به میزان زیادی استفاده می شود.

برای مثال استفاده از این متریال در اجرای سازه‌بتنی، کفپوش‌بتنی پیاده رو، طراحی سازه های بتنی، جدول‌بتنی و… صورت می گیرد. اهالی ساختمانچی پذیرای نقطه نظرات و انتقادات شما در این زمینه می باشند. با ما در ارتباط باشید.

سوالات متداول