نکات مهم بتن ریزی در هوای گرم[+علل ترک خوردن بتن در گرما]

بتن ریزی در هوای گرم می تواند بر روی کیفیت بتن اثرات منفی بر جای بگذارد. هوای گرم سرعت آب گیری سیمان را افزایش می دهد، در نتیجه این امر، کارایی و مقاومت بتن را به شدت کاهش می دهد.

منظور از هوای گرم در اینجا هوایی است که علاوه بر گرمای زیاد با رطوبت کم نیز همراه باشد. در این شرایط دمای بتن بالا می رود و این افزایش دما، سرعت تبخیر را نیز افزایش می دهد. 

در نتیجه با افزایش دما و بالا رفتن تبخیر، بتن ریخته شده به شدن دچار آسیب می شود. کاهش مقاومت بتن و جمع شدگی خمیری از جمله آسیب هایی است که در اثر بتن ریزی در هوای گرم به وجود می آید.

در فصول گرم سال و در مناطق گرمسیری همواره این مشکل وجود دارد. بنابراین باید به دنبال راهکارهایی برای کاهش آسیب به بتن در چنین آب و هوایی بود. رعایت برخی نکات و استانداردها می تواند بسیار اثربخش باشد.

در اینجا قصد داریم با بتن ریزی در هوای گرم و نکات مهم در این زمینه به طور کامل آشنا شویم تا در صورت بتن ریزی در چنین شرایطی به بتن آسیبی وارد نشود. با ساختمانچی همراه باشید.

اثرات هوای گرم بر روی بتن

هوای گرم می تواند کیفیت بتن را تحت تاثیر قرار دهد. اما اثرات هوای گرم تنها به این مورد منتهی نمی شود. هوای گرم مقدار آب مورد نیاز برای بتن را افزایش می دهد و موجب کاهش اسلامپ نیز می شود. علاوه بر این سرعت سخت‌شدن بتن افزایش پیدا می کند و باعث بروز ترک های خمیری بر روی بتن می شود.

هوای گرم می تواند مانعی برای یکنواخت‌شدن سطح بتن در انتهای کار شود، بنابراین در صورتی که نکات بتن ریزی در هوای گرم رعایت نشود می تواند دوام بتن را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.

نکات ضروری در بتن ریزی در هوای گرم

• در هوای گرم مهم ترین فاکتور میزان درجه حرارت هوا می باشد. در زمان بتن ریزی در هوای گرم دقت داشته باشید که دمای بتن در قسمت های مختلف از 30 درجه سانتی گراد بیشتر نشود. 
• در صورتی دمای محیط از 38 درجه سانتی گراد بیشتر شود می تواند دوام بتن را کاهش دهد.
• مصالح سنگی و کلیه مصالحی که مربوط به بتن می باشد نباید زیر نور مستقیم خورشید باشند.
• بهتر است زمان بین ساختن بتن و ریختن آن به حداقل برسد تا نتیجه بهتری حاصل شود.
• قبل از بتن ریزی، قالب، آرماتور و بستر بتن ریزی به خوبی آب پاشی شود.
• در صورتی که بتن ریزی در مناطق گرمسیری انجام می شود باید بتن ریزی را در ساعت اولیه صبح یا عصر انجام داد تا گرمای هوا تا حدی کم شده باشد. 
• آبی که برای بتن ریزی استفاده می شود، گرم نباشد. در صورتی که در هوای گرم از آب گرم استفاده شود درجه حرارت مخلوط بتن افزایش پیدا می کند و مقاومت بتن کاهش می یابد. علاوه بر این در حالت آب بیشتری نیز باید استفاده شود.
• در هنگام بتن ریزی در هوای گرم حتما از آب خنک استفاده شود. خنک بودن آب بسیار حائز اهمیت می باشد. به طوری که اگر 10 درجه به حرارت آب افزوده شود میزان اسلامپ در حدود 20 الی 25 میلی متر کاهش پیدا می کند.
• دمای سیمان در هنگام اختلاط باید مورد توجه قرار گیرد. این دما باید در حدود 77 درجه سانتی گراد باشد.
• هر چه دمای سیمان زیاد باشد موجب زیاد شدن دمای بتن می شود و آثار مخربی از قبیل افزایش سرعت آب گیری و سخت شدن در پی دارد. تمامی این موارد کیفیت بتن را به شدت پایین می آورد.

آیین نامه بتن ریزی در هوای گرم چیست؟

آیین نامه بتن ایران شامل ضوابط و مقرراتی است که طرح، آنالیز و مواد تشکیل‌دهنده سازه های بتنی را تعیین کرده است. رعایت این ضوابط و مقررات از سوی پیمانکاران الزامی می باشد.

بر طبق این آیین نامه و مقررات ملی ساختمان ایران دمای بتن برای بتن های معمولی نباید بیش از 32 درجه سانتی گراد باشد. همچنین برای بتن های ضخیم این دما نباید بیش از 15 درجه سانتی گراد باشد.

استاندارد اروپایی بتن چیست؟

ENV 206 استاندارد اروپایی مربوط به بتن ریزی در هوای گرم می باشد. بر طبق این استاندارد حداکثر دمای بتن 30 درجه سانتی گراد در نظر گرفته شده است.

این استاندارد بیان کرده است که از آنجا که بتن به سرعت آب خود را از دست می دهد، سخت شدن و گیرش آن زودتر اتفاق می افتد. همچنین با وجود کاهش آب سیمان، درجه حرارت بتن زیاد می شود و اینجاست که ترک های خمیری شکل بروز می کند. در صورت عدم رعایت درجه حرارت و ملاحظات فنی، دوام بتن کم می شود و عمر مفید آن کاهش پیدا می کند.

علت ترک خوردگی بتن در هوای گرم چیست؟

• هوای گرم می تواند موجب تغییر دما بین بخش های داخلی و سطح اولیه شود. این تغییرات دمایی اولین عامل بروز ترک در بتن می شود.
• در زمان گیرش اولیه بتن در اثر افت سریع آب در قسمت بالای آن، سرعت تبخیر بتن بیشتر از سرعت بالا آمدن آب بتن می شود. این مسئله نیز باعث بروز ترک در سطح بتن می شود.
• در اثر نشست و جدا شدن بتن اطراف میلگردها، ترک خوردگی در بتن در زمان گیرش نهایی آن رخ می دهد.

اقداماتی برای جلوگیری از بروز ترک در بتن

• حتما قالب ها و کف زمین را خیس کنید. باید سنگدانه ها خشک و جاذب آب خیس باشد.
• برای جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید سایه بان های موقتی یا بادشکن ایجاد کنید تا جلوی وزش باد نیز گرفته شود.
• سطح بتن را در ساعات اولیه با آب مرطوب نگه دارید تا تبخیر آب از سطح بتن به حداقل ممکن برسد.
• در صورتی که از قالب های محافظ درجا استفاده می کنید باید قالب را به سرعت از بتن جدا کنید. این کار باید قبل از اینکه به بتن آسیب وارد شود، انجام گیرد. پس از آن آب را به صورت پایین به درون قالب روانه کنید. دمای آب نباید به گونه ای باشد که تغییرات دمایی زیادی ایجاد کند.
• بهتر است با استفاده از ورقه های پلاستیکی منعکس کننده گرما یا کاغذ محافظ، سطح بتن را تا زمانی که هنوز نم دار است بپوشانید.
• بر روی بتن و محیط اطراف آن آب پاشی کنید تا از تبخیر آب بتن جلوگیری شود.

کلام پایانی

در این مقاله به بررسی نکات مهم در زمینه بتن ریزی در هوای گرم پرداخته شد. با رعایت کلیه نکات مهم در این زمینه می توان بدون هیچ گونه ترک خوردگی، بتن ریزی را انجام داد و کیفیت آن را حفظ کرد.

سوالات متداول