انواع آجر و کاربرد آن در ساختمان

آجر یکی از مصالح ساختمانی است که امروزه جلوه زیباتری به خود گرفته و علاوه بر ساخت بنا در دکوراسیون داخلی نیز به کار می رود. آجرها در ابعاد و اشکال مختلف تولید می شوند و این تنوع و همخوانی آجر با دیگر مصالح، استفاده از آن در طاق های گنبدی و قوسی شکل را آسان می کند.

در واقع این محصول به نسبت سایر مصالح ساختمانی پرکاربردتر است و به دلیل قیمت مناسب در تمام پروژه های ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد. با این مقدمه، در ادامه این نوشته از ساختمانچی با ما همراه باشید تا با انواع آجر و کاربرد آن ها آشنا شوید.

درباره آجر

این مصالح ساختمانی نوعی بلوک است که برای مصارف مختلفی مانند؛ دیوارها، سنگ‌فرش‌ها و سایر موارد مربوط به ساخت و ساز طراحی شده‌اند.

آجرها با توجه به جنس و ابعاد خود کاربردهای متفاوتی در ساختمان دارند. برخی از آن ها به عنوان کفپوش و دیوارپوش و برخی دیگر برای دیوارکشی استفاده می شوند.

آجرها با ظاهری توپر، توخالی، متخلخل و سوراخ دار تولید می شوند. انواع توپر مقاومت بالایی دارند و برای ساخت دیوارهای باربر مورد استفاده قرار می گیرند.

آجر توخالی و سوراخ دار، دارای سوراخ های متعددی هستند و اجر متخلخل دارای منفذ می باشد و به روش پرسی تولید می شوند. این المان از نظر کاربرد به انواع آجر نما، اجر مهندسی و آجر معمولی تقسیم می شوند.

آجرنما همانطور که از نامش پیداست، برای نماکاری ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. طرز تهیه آجر، دستی و یا ماشینی است. این نوع اجر بدون اندودکاری نصب می شود.

آجر مهندسی با آجر معمولی متفاوت است. ظاهر این آجر، نیمه شفاف بوده و مقاومت آن به دلیل تراکم زیاد، بالا می باشد. تحمل بار زیاد از ویژگی های منحصر بفرد این نوع آجرها است. اجر معمولی نیز برای کارهای ساختمانی مصرف می شود و به شیوه ماشینی یا دستی تولید می گردد.

انواع آجر

از انواع آجر می توان به موارد زیر اشار کرد:

آجر لعابی

لعاب کاری یکی از روش های روکش کاری اجر است که آن را در برابر عوامل مختلف محافظت می نماید. ممکن است آجر در معرض رطوبت، فرسایش، هوازدگی، مواد شیمیایی و تغییرات آب و هوایی قرار گیرد، اما لعابی که سطح آن را پوشش می دهد، نقش لایه محافظ را ایفا کرده و عمر آن را طولانی می کند.

اجر لعابی در رنگ های متنوع و ابعاد گوناگون تولید و به بازار عرضه می شود. از این رو می توان از آن در تزئین دکوراسیون داخلی و بیرونی ساختمان استفاده کرد. این آجرها با رنگ هایی نظیر آبی، قرمز، نارنجی، قهوه ای و سورمه ای لعاب داده می شوند و زیبایی بی نظیری به فضا می بخشند.

این آجرها بیشتر در طراحی های سنتی کاربرد دارند. لعاب کاری، مقاومت آجر را بالا می برد و آن را از آسیب های احتمالی حفظ می کند. قیمت آجر لعابی به نسبت اجر معمولی گران تر است.

آجر ماشینی

این آجرها سوراخ دار هستند و در صورت استفاده، سوراخ ها با ملات پر می شود تا استحکام و مقاومت سازه بالا رود. تعداد سوراخ های تعبیه در اجر ماشینی 8 الی 10 عدد می باشد. اصولاً برای ساخت دیوار و در مرحله سفت کاری از آجرماشینی به دلیل استحکام بالا استفاده می شود.

ملاتی که در سوراخ های این آجر ریخته می شود، مقاومت و استحکام آن را بالا می برد. این آجر قیمت مناسبی دارد و قابل استفاده در تمام پروژه های ساختمان سازی می باشد.

آجر ماسه آهکی

آجرماسه آهکی از سیلیکات کلسیم تولید می شود و اغلب در پی سازی ساختمان کاربرد دارد. مقاومت فشاری این اجر بالاست، از این رو ظرفیت باربری آن نیز بالا بوده و از آن در ساخت دیوارهای حائل و حمال استفاده می شود.

آجرهای ماسه آهکی به دلیل استفاده از رنگدانه در تولید آن ها، رنگ های متفاوت به خود گرفته و از نظر ظاهری زیبا هستند.

سختی این آجرها بالاست و ابعاد و شکل یکنواخت آن ها اجرای دیوار را آسان می کند، علاوه بر آن میزان پرتی این مصالح بسیار کم است.

آجرماسه آهکی عایق خوبی برای جلوگیری از خروج گرما از ساختمان در زمستان و ممانعت از ورود آن در تابستان می باشد و آسایش و راحتی را برای ساکنین به ارمغان می آورد.

آجرنما

یکی از انواع اجرها، آجرنما است و همانطور که از نام آن پیداست، از آن برای طراحی نما استفاده می شود. از ویژگی هایی که آجرنما باید از آن برخوردار باشد می توان به مقاومت در برابر گرما، رطوبت و نفوذ آب اشاره کرد. آجر نسوز نمونه ای است که می توان از آن به عنوان آجرنما استفاده کرد. برای اطلاع از قیمت آجرنما کلیک کنید.

آجر نسوز

آجرنسوز جدیدترین نوع اجر است که به علت مزایای زیاد، در ساختمان های امروزی مورد استفاده قرار می گیرد. این آجر یک عایق حرارتی است که علاوه بر جلوگیری از اتلاف انرژی، در برابر گرما و حرارت نیز مقاومت بالایی دارد.

آجر نسوز خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خود را در درجه حرارت بالا از دست نمی دهد، به همین علت از آن برای پوشش دیوار داخلی شومینه استفاده می شود.

طول عمر بالا، دوام و استحکام، زیبایی و ثبات رنگ از ویژگی های ممتاز این اجر هستند که آن را به بهترین گزینه برای معماران و سازندگان تبدیل کرده است.

این نوع اجر در برابر فرسایش، خراشیدگی، حرارت، اشعه آفتاب، رطوبت و تغییرات آب و هوایی مقاوم است و به علت استفاده از مواد معدنی در ساخت آن یک آجر بی نظیر برای مصارف ساختمانی به شمار می آید. قیمت آجر نسوز در مقایسه یا سایر آجرها بالاتر است.

اجر نسوز انواع مختلفی دارد که از جمله آن می توان به آجرهای نسوز سیلیسی، آجرنسوز زیرکونیوم، آجرنسوز کروم و آجرهای نسوز قلیایی اشاره کرد. اجر نسوز دایره نیز نمونه ای از آجرهای دکوراتیو شناخته می شود.

آجر سفالی

آجرسفالی یا اجر ایتال وزن بسیار سبکی دارد و استفاده از آن سرعت اتمام پروژه ساخت را بالابرده و به سبک سازی سازه کمک می نماید. این آجر در کوره های سفال پزی تولید می شود و قیمت آن در مقایسه با سایر آجرها کمتر است.

شکل اجر سفال همانند بلوک های سوراخ دار است و از آن ها در ساخت تیغه های جدا کننده و دیوارهای غیر باربر استفاده می شود. این آجرها عایق خوبی برای گرما و صوت می باشند و پایداری بسیار بالایی دارند.

آجر سفال ده سوراخ

قطر اجر 10 سوراخ بین 5.1 تا 5.2 سانتی متر بوده و همان طور که از نام آن پیداست، در سطح آن 10 سوراخ وجود دارد. وجود این سوراخ ها باعث می شود میلگرد درون آن ها قفل شود. این امر مقاومت ساختمان در برابر زلزله بالا می برد.

آجر لفتون

یکی از انواع آجرهایی که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد، آجرلفتون می باشد. این اجر در دو رنگ قرمز و زرد تولید می شود. ابعاد اجر لفتون 5*20*10 می باشد. قیمت این آجر به ابعاد آن بستگی دارد.

آجر فشاری

آجر فشاری در ساختمان سازی به وفور مورد استفاده قرار می گیرد. این آجرها با دست خشت زنی می شوند و برای پخته شدن در کوره های آجرپزی حرارت می بینند.

اجر فشاری یا آجرسنتی در مرحله سفت کاری ساختمان کاربرد دارد و به علت مقاومت فشاری بالا در ساخت دیوارهای باربر، طاق های ضربی و تیغه های جدا کننده استفاده می شود. وزن این آجرحدوداً 2/5 کیلوگرم و قیمت آن با توجه به میزان سفارش، متفاوت است.

آجر چارک

آجرچارک به اندازه یک چهارم طول یک اجر می باشد. ابعاد این نوع آجر۵٫۵×۱۰×۵٫۵ سانتی متر می باشد. آجرچارک در پیوند کله راسته در دیوار 35 سانتی متری و پیوندهای خاص مورد استفاده قرار می گیرد.

آجر دکوراتیو

اجر دکوراتیو نمونه ای از آجرهایی است که امروزه استفاده از آن ها در طراحی دکوراسیون داخلی زیاد به چشم می خورد. این آجرها انواع مختلفی دارند و می توان با توجه به سلیقه شخصی نمونه های مناسب را انتخاب و مورد استفاده قرار داد.

آجرقزاقی

یکی از قدیمی ترین انواع اجرها، آجر قزاقی می باشد که ساخت آن ها به دوره ساسانیان بر می گردد. آجرقزاقی دستی نمونه ای از آجرهای سنتی است که با شیوه کاملا سنتی تولید می شود.

آجرپلاک نمونه ای از آجرهایی است که در دسته اجر قزاقی قرار می گیرد. آجرقزاقی قرمز با نام آجرخشتی نیز شناخته می شود.

آجرقزاقی در رنگ های مختلفی چون پوست پیازی، قرمز و گلبهی موجود بوده و هم چنین در ابعادی چون ۲۰*۲٫۵*۵٫۵ یا ۲۰*۱۰*۵٫۵ تولید می شود. قیمت این اجر با توجه به خصوصیاتی که گفته شد متفاوت می باشد.

آجرجوش

تولید و ساخت این آجر در دمای بیش از هزار درجه صورت می گیرد. این دمای بالا از خمیری شدن آجر جلوگیری به عمل می آورد. از موارد استفاده این اجر می توان به ساخت دیوار تونل ها اشاره کرد.

نانوآجر

از آن جایی که نمای بیرونی ساختمان در معرض باد و باران و عوامل زیست محیطی قرار دارد، در معرض آسیب دیدگی قرار دارد. استفاده از پوشش نانو بر روی اجر می تواند از آسیب زدگی به آن جلوگیری نماید.

آجر رسی

این نوع با نامه های آجر مدرسه ای یا مسجدی هم شناخته می شود. پایه آن رس بوده و گاهی در نمای ساختمان هم استفاده می شود. از ویژگی های این نوع آجر یکی بودن رنگ درون و بیرون، عایق حرارتی، مقاومت بالا و قیمت بسیار مناسب می باشد. از انواع آجر رسی می توان به طرح های پلاک، حصیری و کرکره ای (3 سانتی) که در رنگ های قرمز و زرد است، اشاره کرد.

انواع آجر براساس کیفیت

این مصالح ساختمانی پرکاربرد را براساس کیفیت به این موارد تقسیم می کنند:

آجردرجه یک

• مقاومت خوبی در مقابل خراشیدن با ناخن دارد.
• بدون هیچ گونه شن، سنگریزه، یا مواد ارگانیک می باشد.
• به خوبی پخته شده اند.
• درصد جذب آب آجرهای درجه یک، کمتر از ۱۰% است.
• مقاومت فشاری این اجرها حداقل kg/cm2245 و حداکثر kg/cm2280 است.
• همگن هستند و بافت منظمی دارند.
• همه آن ها، هم شکل و هم اندازه هستند.
• سایز این آجرها استاندارد است.
• دارای رنگ زرد یا قرمز یکدست می باشند.
•  شوره زدگی و گل آهک در سطح آن وجود ندارد.
• هنگامی که به آن، با اجری از جنس خودش یا با چکش ضربه بزنید، باید صدایی شبیه سرامیک بدهد.
• برای ساختمان هایی با طول عمر بالای 100 سال یا دارای شرایط جوی بد، مناسب می باشد.

آجر درجه دو

• سایز این آجرها نیز مانند آجرهای درجه یک، استاندارد می باشد.
• رنگ آن زرد یا قرمز یک شکل است.
• تقریبا به خوبی پخته شده است.
• شکل منظمی دارد.
• جذب آب آن محسوس نیست.
• درصد جذب آب آن بیشتر از ۱۰% ولی کم تر از ۱۵% است.
• مقاومت فشاری آن در حدود kg/cm2 154 تا kg/cm2 175 می باشد.
• سطح آن در برابر خراشیدگی با ناخن مقاومت خوبی دارد.
• در ساختمان هایی با طول عمر پایین که طول عمر آن بیش از ۱۵ نیست، مناسب می باشد.

آجر درجه سه

• شکل و سایز یکسان و منظمی ندارد.
• رنگ آن قرمز کم رنگ است.
• مقاومت فشاری آن بین kg/cm2 105 تا kg/cm2 140 است.
• درصد جذب آب این آجرها بیش از ۱۵% است.
• بافت همگنی ندارد.
• وقتی بهم برخورد می کنند صدای بم و خامی می دهند.
• اگر با ناخن سطح آن را خراش دهید، اثر آن می ماند.
• به خوبی حرارت ندیده و خوب پخته نشده است.

اجرها بجز دسته بندی از لحاظ کیفیت و نوع متریال بکار رفته در آن، دسته بندی های دیگری نیز دارند. دسته بندی از لحاظ محل استفاده، که به آجرهای توکار و آجرنما تقسیم بندی می شود.

دسته بندی از لحاظ نوع کاربرد، که به آجرمعمولی، آجرمهندسی و آجرنما تقسیم می شود و دسته بندی از لحاظ شکل که به آجرهره، آجرمجوف و آجرپخ تقسیم می شود.

معرفی کارخانه های مهم آجر در اصفهان

کارخانه فرآورده های نسوز نوید در شهرک صنعتی سنجری، کارخانه اجر اصفهان در جاده تهران، کارخانه آجرجوانان اصفهان در منطقه صنعتی دولت آباد، فرآورده های نسوز آذر در جاده شهرکرد، کارخانه آتی مروارید پردیس در جاده حبیب آباد، کارخانه آجرنمای کوثر سپاهان در حبیب آباد، کارخانه نقشینه اصفهان در جاده حبیب آباد، کارخانه صائب یک در جاده دولت آباد، کارخانه مرجان در جاده دولت آباد و کارخانه ملیکا در جاده حبیب آباد از مهم ترین کارخانه های تولیدآجر در اصفهان می باشند.

معرفی کارخانه های مهم آجر در تهران

کارخانه تکنوآجر در شهرک فرون آباد، کارخانه آجرسوفالین در جاده خاوران و کارخانه آسیاسازه در شهرک صنعتی عباس آباد از کارخانه های معتبر اجر در تهران می باشند.

کلام پایانی

ما در این مقاله به بررسی انواع مختلف اجر و ویژگی های هرکدام پرداختیم. همانطور که می دانید آجرها، بلوک هایی با اندازه های منظم و مکعبی شکل هستند که اغلب از خاک رس ساخته شده و در انواع و طرح های گوناگون و با قیمت های متفاوت، در قسمت های مختلف ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند.

سوالات متداول