تاور کرین؛ نصب، عملکرد و نگهداری آن

تاور کرین چیست؟ تاور کرین یا همان جرثقیل برج سازی نمونه ای از ابزارآلات بشر می باشد که در برج سازی، پل سازی و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.

امکان استفاده از این دستگاه در ارتفاع های متفاوت وجود دارد و از آن رو که امکان استفاده های گوناگون از آن در ارتفاع های متفاوت وجود دارد، در زمینه برج سازی و صنعت مورد توجه قرارگرفته است. با این مقدمه در ادامه این مطلب از ساختمانچی به بیان نکات جامع تر در این زمینه می پردازیم.

تاور کرین چیست؟

تاورکرین یا جرثقیل برج نمونه ای از وسایلی است که در ساختمان سازی های عظیم مورد استفاده قرار می گیرد. قرار گیری این وسیله در محل ساختمان سازی ثابت است و از آن برای جا به جا کردن المان هایی هم چون آهن آلات ساختمانی، بتن و سایر قطعات سنگین استفاده می شود. اهمیت استفاده از این وسیله در ارتفاعات زیاد دوچندان می شود.

انواع تاور کرین

به طور کلی تاورکرین ها به سه دسته تقسیم بندی می شوند: تاور کرین های ثابت، متحرک و بالا رونده. در این میان تاورکرین های متحرک خود شامل سه زیر مجموعه تاورکرین ریلی، جاده ای و شناور می باشند.

نحوه عملکرد تاور کرین

همان گونه که قبلا اشاره شد، تاور کرین ها انواع مختلفی دارند، اما به طور کلی نحوه عملکرد آن ها با وجود ویژگی های مشخص، همانند یکدیگر می باشد.

این ویژگی ها شامل قدرت باربرداری، قدرت مانور بار به جلو و عقب (شاریوت)، قدرت مانور گردشی، قدرت حرکت کلی دستگاه و قدرت ارتفاع گیری بستگی دارد. در ادامه به بیان جزئیات هر یک از آن ها می پردازیم.

قدرت باربرداری تاورکرین

قدرت باربرداری تاور کرین ها با توجه به ساختار آن ها می تواند متفاوت باشد. انجام عملیات باربرداری در این وسیله توسط الکتروموتور انجام می شود. آن چه که در هدایت بار با استفاده از این وسیله نقش دارد، میکروسوییچ ها می باشند.

علاوه بر راننده که هدایت فرمان را برعهده دارد، هدایت بار به وسیله یک سری میکروسوییچ نیز صورت می گیرد. وظیفه میکروسوییچ ها کنترل در جهت حفظ ایمنی دستگاه به واسطه عدم جا به جایی وسایل بیش از حد مجاز تعریف‌شده برای دستگاه می باشد.

قدرت مانور و جا به جایی بار به سمت جلو و عقب

در قسمت قبل به توضیح در مورد قدرت باربری دستگاه اشاره کردیم. تاورکرین ها علاوه بر قدرت باربرداری دستگاه امکان حرکت بار به جلو و عقب را نیز دارند که انجام این کار با عنوان شاریوت نیز شناخته می شوند.

قدرت حرکت گردشی

بدون شک همه افراد با قدرت گردشی این دستگاه آشنا بوده و آن را مشاهده کرده اند. تاورکرین ها می توانند بار را در محور شعاع 360 درجه چرخانده و جا به جا کنند.

آن چه که برای انجام این کار در دستگاه تعبیه شده است، یک یا دو الکتروموتور و یک یا دو گیربکس می باشد. در جهت حفظ ایمنی و جلوگیری از دور زدن بی مورد دستگاه میکروسوییچ ها وارد عمل می شوند.

قدرت حرکتی تاور کرین

تاور کرین ها امکان حرکت بر روی زمین و توانایی انتقال کلی دستگاه از یک نقطه به نقطه ای دیگر را دارا می باشند. جا به جایی این دستگاه بر روی زمین با قرار گیری آن ها بر روی ریل و یا با استفاده از زنجیرهای مخصوص صورت می گیرد. آن چه که در هر دو روش مورد استفاده قرار می گیرد، الکتروموتورهای برفی و گیربکس ها می باشند.

قدرت ارتفاع گیری تاور کرین

قدرت ارتفاع گیری در تاور کرین ها از ویژگی های این دستگاه می باشد. در ابتدا لازم است به این نکته اشاره کنیم که نصب دستگاه تاورکرین توسط جرثقیل سیار صورت می گیرد.

آن چه که در قدرت ارتفاع گیری این دستگاه نقش دارد، قدرت مونتاژ دستگاه و در کنار آن استفاده از قطعات اضافه یا سکشن می باشد. حفظ نکات ایمنی در افزایش ارتفاع این دستگاه از نکات مهمی است که باید به آن توجه ویژه داشت.

برای مثال در بالابردن ارتفاع تاورکرین ها بیش از حد استاندارد، دستگاه باید توسط کمربندی مخصوص که کادر آنکاراژ نام دارد، به نقاطی از ساختمان یا سازه موردنظر وصل و مهار شود. انجام این کار نیاز به تبحر خاصی دارد و کوچک ترین اشتباهی می تواند خطر آفرین باشد.

اجزای تاور کرین

تاور کرین از اجزای متفاوتی تشکیل می شود. از اجزای تشکیل دهنده تاور کرین ها می توان به تیر مشبک پایه جرثقیل، واحد چرخان در قسمت بالای دکل، بازوی افقی، بازوی مکانیکی، کابین اپراتور و تیر مشبک می باشد.

تیر مشبک پایه جرثقیل به یک قسمت بالشتک مانند بتنی که تکیه گاه دستگاه می باشد، وصل می شود. واحد چرخان شامل چرخ دنده و موتور می باشد و به تاورکرین امکان چرخش حول محور خود را می دهد.

از دیگر قسمت هایی که در تاور کرین به آن اشاره شد، بازوی افقی می باشد. وظیفه این قسمت حمل بار می باشد. در کنار آن واگن برقی در راستای تاور کرین حرکت کرده و به حرکت بار کمک می کند.

نکات لازم در نصب و راه اندازی تاور کرین

همان گونه که قبلا نیز اشاره شد، نصب و راه اندازه تاور کرین ها نیاز به دقت فراوان دارند و عوامل بسیاری در انجام این کار دخیل می باشند. از جمله عواملی که در نصب تاور کرین ها تاثیر گذار می باشند شامل مواردی هم چون نوع بار، در نظرگرفتن فضای مورد نظر برای عملیات تیر و اتاقک، اندازه و شکل بار، محل بار، در نظر گرفتن امکان تغییر مکان برای بار مورد نظر، توجه به ارتفاع در جهت بالا بردن بار و وزن بار می باشد.

نکات ایمنی درباره تاور کرین

• تمرکز، همکاری متقابل و توجه ویژه به دستورات. عملیات بالا رفتن می بایست با دستورات حرفه ای انجام شود. منبع تغذیه و سیستم هیدرولیکی باید توسط شخص معینی به کاربرده شود.
• حضور کارگران در قسمت های بلند، باید با روند عملیات ایمن در مکان های بلند مطابقت داشته باشد.
• طناب سیم فولادی، حلقه های نگهدارنده، پیچ و مهره های اتصال، پین ها و ما بقی اجزا باید بررسی شود و قطعات ترک‌خورده به موقع عوض شوند. وضعیت روغن کاری دنده ها، قطعات چرخشی و… باید به طور مرتب چک شود.
• از عایق بودن کابل مطمئن شوید، چرا که عملکرد کلید برق حساس است.
• هنگامی که چندین تاور کرین در محل کار می کنند می بایست اختلاف ارتفاع تاور کرین ها مطابق با دستورالعمل ها باشد و از مقدار تعیین شده کمتر نشود.
• پین موقعیت یابی را چک کنید و در هنگامی که سطح دکل در حال افزایش است سر تاور کرین را نچرخانید. عملیات بالا بردن دکل در شب ممنوع است.
• پس از بالا بردن دکل، چک کنید که برق قطع باشد. سکان های هدایت چپ و راست باید به حالت میانی برگردانده شوند. پیچ ها در هر قسمتی باید محکم باشند.
• برای تاور کرین باید امکانات مناسبی روی زمین وجود داشته باشد. فقط کارگران مرتبط اجازه دارند در محل نصب بمانند. هنگامی که وزش باد شدیدتر از حد معینی باشد عملیات مجاز نیست.
• به منظور جلوگیری از لغزش، ریزش و تصادف احتمالی می بایست وسایل قسمت لنگر مرتبا چک شود.
• کابین تاور کرین باید مجهز به تجهیزات آتش نشانی باشد.

تعمیر و نگهداری تاور کرین

• برای اطمینان از عملکرد ایمن و اقتصادی در مدت طولانی، تاور کرین باید به درستی نگهداری و روغن کاری شود.
•  جرثقیل را مرتباً تمیز نگهدارید.
•  مقدار روغن کاهنده سرعت را بررسی کنید. روغن را به موقع پر کنید.
•  سستی، شکستگی یا فرسوده‌بودن طناب های سیم را در موقعیت های مختلف بررسی کنید. طناب های معیوب را طبق دستورالعمل ها تغییر دهید.
•  ترمزها را از نظر عملکرد چک کنید تا از حساسیت به اندازه‌شان اطمینان حاصل کنید.
•  وسایل محافظت از ایمنی را بررسی کنید.
•  اتصالات پیچ را بررسی کنید. هنگامی که برای مدت معینی از آن ها استفاده شده است، پیچ ها را مجدداً سفت کنید.
•  سستی طناب های فولادی را بررسی کنید. اگر سست شد، آن ها را محکم کنید.
•  طناب های فلزی، قرقره ها و قلاب های آسانسور را مطابق دستورالعمل ها چک کنید.
•  شکستگی میله ها، میله های شبکه و جوش سازه فلزی را بررسی کنید. به قسمت هایی که رنگ ها در آن کنده می شود، توجه ویژه ای کنید. علت را سریعاً ردیابی کنید و به موقع مسئله را حل کنید.
•  پیچ و مهره های اتصال دهنده های برج را بررسی کنید. برای نصب قسمت های برج باید هر پیچ را با دو مهره محکم کنید.
•  از بین بردن زنگ زدگی و رنگ کردن کل تاور کرین و مکانیسم های فلزی آن پس از اتمام هر پروژه انجام شود.

کلام پایانی

ما در این نوشته از ساختمانچی به معرفی یکی از مهم ترین و بزرگ ترین انواع ماشین آلات ساختمانی و جرثقیل به نام تاور کرین پرداختیم. امیدواریم نکات ارائه‌شده در این مطلب اطلاعات مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار داده باشد. در صورت تمایل نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول